بزرگنمايي:
پیام آذری- از ارومیه که به سمت اشنویه، سلماس، سرو و به ویژه مهاباد که راه می
افتی، تا چشم کار می کند ساختمان های مجلل 2 یا سه طبقه هستند که در میانه
زمین های کشاورزی سر بر آورده اند؛ اگر در مسیر ارومیه - مهاباد، از مسیر
امامزاده حرکت کنی که شاید نتوانی زمین کشاورزی ببینی، زیرا ویلاهایی را می
بینی که یکی پس از دیگری ساخته شده اند.
وقتی از اهالی می پرسی، می بینی خیابان هایی در داخل روستاها وجود دارد
که ویلاهای آنها مشهورتر از دیگر مناطق است و البته آن ویلاها دیگر حتی یک
متر کاربری کشاورزی ندارند و پر از کاربری های تفریحی و ویلایی هستند.
برخی از اهالی ارومیه و بعضی که تعدادشان بیشتر است از استان های همجوار
آمده اند؛ قطعه زمین کشاورزی به قیمت مناسب خریده و ویلای لوکس میلیاردی
در آن ساخته اند و هر روز که گذشته از تعداد درختان باغ کم شده و عاقبت چند
درخت و قطعه کوچکی از صیفی جات باقی مانده است.
هر روز که می گذرد، دیوارهای زمین کشاورزی بالا می رود و با تقلید از
سبک معماری اروپایی نقش و نگارهای خاصی به در و دیوار آن داده می شود؛ دیگر
خبری از درختان سنجد و سیب کنار باغ نیست اصلا خود باغ در کما بسر می برد.
چند روز دیگر جلوه دیگری به درب باغ داده و آیفون تصویری نصب کرده و تا
دلت بخواهد دیوارهایش را بلندتر می کنند؛ فردا خریدار دیگری قدم به طبیعت
منطقه گذاشته و باغ دیگری خریداری می کند؛ او نیز ویلای لوکس تری می سازد و
دیوارهای عریض و طویلی ایجاد و درب آهنی بزرگتری نصب می کند و آرام آرام
زیبایی باغ سیب را غارت می کند و بودنشان را ضروری نمی داند.
چنان که به مرور تنها سه درخت باقی می ماند و بعد اقدام به ساخت مکان
دیگری می کند که اسمی هم ندارد؛ هر روز که می گذرد بر تعداد ساختمان ها و
ویلاهای لوکس بزرگ و مجلل افزوده می شود.
راهی طبیعت که می شوی حس می کنی به شهرک جدید الاحداثی آمده ای؛ کوچه و خیابان و آیفون تصویری همه و همه شهرک بودنش را ثابت می کند.
جلوه زیبای باغ های میوه رخت بر بسته و گویی تصمیم گرفته برای همیشه از
این دیار برود؛ دیگر خبری از آن سیب های رنگارنگ و انگورهای الوان نیست و
چیزی که هست دیوارهای عریض و طویلی است که به چشم می خورد.
هرچه می گذرد ویلا سازی در طبیعت و باغهای ارومیه شتاب بیشتری به خود می گیرد و روز به روز بر تعداد ویلا سازان افزوده می شود.
ویلاهای لوکس و رنگارنگ محل تفریح و خوشگذرانی کسانی می شوند که در طول
ایام تعطیل سال روزها و ساعت ها طبیعت تاراج کرده را با صداهای آزار دهنده
بیش از بیش آزار می دهند؛ این افراد رابطه ای با کشاورزی و کشت و زرع
ندارند تنها دنبال تفریح و خوشگذرانی هستند.
ایام تعطیل صدای طبل و دهل فرصت خواب را از ما می گیرد
یکی از ساکنان روستاهای ارومیه که خود را معرفی نکرد، می گوید: ایام
تعطیل کسانی که اقدام به ساخت ویلا در باغ های میوه کرده اند، اقدام به
تفریح و خوشگذارانی کرده و بسیاری اوقات تا پاسی از شب صدای طبل و دهلشان،
فرصت خواب را از ما می گیرد.
وی ادامه داد: متولیان به جد برخورد می کنند و از هیچ تلاشی برای رعایت
قانون و جلوگیری از نابودی باغات و طبیعت دریغ نمی کنند اما سودجویان بازهم
راه دیگری انتخاب می کنند.
این کشاورز ادامه داد: همراهی مردم محلی و تلاش آنها برای جلوگیری از
نابودی باغ ها و زمین های کشاورزی ضروری است و نباید اجازه دهند سرنوشت
ناخوشایندی برای کشاورزی استان رقم زده شود.
دلال هایی برای سود بیشتر در دل طبیعت
اما آنچه دردناک تر است ایجاد برخی دلال‌های غیر مجازی هستند که بی هیچ
مجوزی اقدام به خرید و فروش زمین های کشاورزی و باغ های میوه کرده و زمینه
تبدیل زمین های کشاورزی به ساختمان های چندین طبقه را فراهم می کنند.
اهل یکی از روستاهای اطراف ارومیه در این خصوص می گوید: سه نفر دلال
غیرمجاز در یک منطقه، شبانه روز اقدام به خرید و فروش کرده و تنها برای
منافع خود باغ های میوه و زمین های کشاورزی را به افراد مختلف می فروشند؛
برای آنها مهم نیست بر سر باغهای میوه چه خواهد آمد و یا باغهای میوه چه
سرنوشتی خواهد داشت؟ آنها تنها به دنبال منافع خود هستند.
محمدخدایی ادامه داد: این دلال ها و سودجویان برای کسب درآمد بیشتر و
بدون توجه به سرنوشت باغ و زمینی که می فروشند؛ به راحتی اقدام به خرید و
فروش کرده و نقش پر رنگی در از میان رفتن باغهای میوه و زمین های کشاورزی
ایفا می کنند.
وی افزود: هرچه زمان می گذرد بر تعدادشان افزوده می شود و این وضعیت نابودی زمین های کشاورزی را نزدیکتر می کند.
خرد شدن اراضی مانعی بر سر راه توسعه کشاورزی
رییس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی در این خصوص با بیان اینکه 579
مورد ساخت و ساز غیر مجاز در اراضی کشاورزی آذربایجان غربی طی سال جاری
قلع و قمع شد، گفت: ویلاسازی و خرد شدن اراضی، مانعی در جهت توسعه کشاورزی
مدرن و مکانیزه است و ایجاد آنها و بهره برداری نادرست از منابع آبی یکی از
علل کاهش سطح آب سفره های زیرزمینی به شمار می رود.
خسرو شهبازی اظهار کرد: در سال 1402 بیش از یک هزار و 200 مورد
تغییرکاربری غیر مجاز در سطح استان توسط گشت های یگان حفاظت شناسایی شده که
234 مورد ساخت و ساز در راستای ماده 3 قانون حفظ کاربری با تشکیل پرونده
به مراجع قضایی اعلام جرم شده است.
وی ادامه داد: در این مدت 454 قطعه مستحدثات غیرمجاز تفکیکی نیز در
راستای پیشگیری از گسترش تغییر کاربری طبق قانون با حضور نماینده دادستان
قلع و قمع شده و 125 حکم قطعی قلع و قمع قضایی نیز اجرا شده است.
وی اظهار کرد: با توجه به اینکه امنیت غذایی آحاد جامعه به حفاظت از خاک
و کشاورزی بستگی دارد، با فرهنگ سازی و اطلاع رسانی مردم نسبت به جوانب و
تبعات منفی و غیرقابل جبران تخریب مزارع و باغ ها از طریق ساخت و ساز های
غیر مجاز می توان ارزش و باورهای عمومی را به سمت قباحت تغییرکاربری
غیرمجاز سوق داد.
رییس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی گفت: در واقع زمانی می شود از
تخریب اراضی جلوگیری کرد که افکار عمومی ارزش خاک را درک کرده و حفظ
کشاورزی را بر ویلاسازی ترجیح دهند، در غیر این صورت مطابق قانون هرگونه
ساخت و ساز بدون مجوز مساوی با تخریب و قلع و قمع آن است.
وی بیان کرد: ساختمان هایی مشمول تخریب می شوند که در اراضی زراعی و باغ
ها بدون اخذ مجوز لازم از کمیسیون تبصره یک ماده یک احداث شده باشند؛ که
مطابق قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها مصوب یک آبان ماه 1385،فعل
تغییرکاربری غیرمجاز جرم انگاری شده و قلع و قمع و پرداخت جزای نقدی به
عنوان مجازات برای مرتکبان در نظر گرفته شده است.
شهبازی افزود: قانون گذار به جهاد کشاورزی این اختیار را داده است که به
محض مشاهده ساخت و ساز با هماهنگی دادستانی بدون تشکیل پرونده قضایی راسا
مستحدثات را قلع و قمع و عرصه را به حالت زراعی برگشت دهد.
وی اضافه کرد: متاسفانه برخی از مالکان بعد از تخریب اطلاعی از مجازات
قانونی تکرار جرم تغییرکاربری غیرمجاز نداشته و بعد از قلع و قمع بنا، توسط
جهاد کشاورزی اقدام به بازسازی دیوار و ایجاد بنا می کنند که مطابق ماده 3
قانون حفظ کاربری به حداکثر جزای نقدی و حبس از یک تا شش ماه محکوم می
شوند.
وی گفت: تکلیف مالک بعد از تخریب این است که زمین را به حالت اول
بازگرداند و در صورتی که نیاز به اتاق نگهبانی داشته باشد و حائز شرایط
دریافت مجوز تغییرکاربری باشد، اقدام به ثبت درخواست تغییرکاربری کند.
رییس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی تاکید کرد: شهروندان قبل
ازانجام هرگونه معامله زمین کشاورزی از دارا بودن مجوز بنای احداثی اطمینان
حاصل کنند و از خرید املاکی که دارای ساخت و ساز غیرمجاز هستند، خودداری
کنند.
وی بیان کرد: مالکان و متصرفان و کشاورزانی هم که قصد ایجاد بنا اعم از
اتاق نگهبانی و یا طرح کشاورزی و صنعتی و تولیدی در زمین کشاورزی را دارند،
قبل از هرگونه خرید مصالح و اقدام به ساخت با مراجعه به مدیریت های جهاد
کشاورزی شهرستان مجوز مربوطه را دریافت کنند در غیر این صورت قانون هیچگونه
مماشاتی با مرتکبان تغییرکاربری غیرمجاز نخواهد داشت.
صدور سه هزار اخطاریه برای تغییر کاربری غیر مجاز اراضی کشاورزی در یک سال گذشته
فرمانده یگان حفاظت اراضی کشاورزی آذربایجان غربی هم گفت: سه هزار
اخطاریه برای تغییر کاربری غیرمجاز اراضی کشاورزی در سطح استان در یک سال
گذشته صادر شد که بیشترین تعداد آن در ارومیه با 2 هزار و 400 مورد بوده
است.
بهرام تقی زاده افزود: بعد از ارومیه، شهرستان بوکان با 169 مورد و خوی
با 133 مورد بیشترین و چالدران با سه مورد کمترین میزان اخطار را در بازه
زمانی یک ساله به خود اختصاص داده‌اند.
وی اضافه کرد: بر اساس قانون هرگونه تغییر کاربری غیرمجاز و تفکیک اراضی
کشاورزی و ساخت و ساز و دیوار کشی در مزارع و باغ‌ها بدون اخذ مجوز سازمان
جهاد کشاورزی و تایید کمیسیون بودجه ممنوع بوده و علاوه برقلع و قمع
بناهای احداثی با متخلفان برخورد می‌شود.
طبق مقررات تغییر کاربری اراضی کشاورزی ممنوع است
رییس کل دادگستری آذربایجان غربی هم در این باره گفت: طبق مقررات تغییر
کاربری اراضی کشاورزی و ساخت و سازهای غیر مجاز در آنها ممنوع است و با
متخلفان برخورد می‌شود.
ناصر عتباتی افزود: تبدیل اراضی به ویلاهای آنچنانی و ساخت و سازهای غیر
مجاز در این اراضی همان بلایی را که بر سر دریاچه ارومیه آورد، بر سر بخش
کشاورزی تکرار کرده و با تبعات ناخوشایندی مواجه می‌کند.
وی اظهار کرد: زمینهای کشاورزی ثروت خدادادی هستند و نباید تبدیل به
ویلا، قصر و کاخ شوند چنان که در «کوه سیر»، عده‌ای اقدام به کوه خواری
می‌کردند که با آنها برخورد شد.
رییس کل دادگستری آذربایجان غربی ادامه داد: آنچه در اراضی ساخته
می‌شود، تنها خانه باغ کوچک نیست بلکه ویلاهای آنچنانی است که باید با
عاملان آنها طبق قانون برخورد صورت گیرد.
آذربایجان غربی 800 هزار تا یک میلیون هکتار اراضی زراعی و کشاورزی قابل
کشت دارد ولی افزایش ویلاسازی در اراضی کشاورزی آذربایجان غربی در سال‌های
اخیر روند شتابانی به خود گرفته و صدها هکتار از اراضی کشاورزی به ویلاهای
بزرگ و کوچک تبدیل شده‌اند.
کنار هم قرا گرفتن دستگاه‌های متولی، دست یاری دادن مردم به جهاد
کشاورزی و دادستانی زمینهای فراهم خواهد کرد تا ثروت عظیم این استان از
گزند ویلا سازان و سودجویان در امان بماند در غیر این‌صورت باید منتظر هر
اتفاق ناخوشایندی بود.
کوه خواری، تصرف اراضی ملی، تغییر کاربری اراضی کشاورزی،حفر چاههای غیر
مجاز و برداشت غیر اصولی آب از منابع زیرزمینی و ویلا سازی غیر قانونی
معضلاتی هستند که تهدید جدی برای منابع طبیعی و کشاورزی استان محسوب
می‌شوند.