چاپ

پیام آذری - ارومیه- زنبور عسل یکی از شگفت انگیزترین مخلوقات خداوند و زنبورداری از مشاغل سبز و پرطرفدار در آذربایجان غربی به شمار می رود؛ این صنعت کام بیش از 10 هزار نفر از فعالان مرتبط با تولید و عرضه عسل را شیرین و این محصول پرخاصیت و درمانی را به سوغات استان تبدیل کرده است.
ارزش اقتصادی گرده افشانی زنبور عسل بسیار بیشتر از عسل و موم تولید شده توسط این حشره مولد است و کارشناسان معتقد هستند که «حذف زنبور عسل از چرخه تولید به منزله هشدار زیست محیطی است و زنبورها برای تنوع زیستی و بقای بشریت لازم هستند».
در کنار مردم تلاشگری که پرورش زنبور عسل را نسل به نسل و از طریق فعالیت های ترویجی جهاد کشاورزی آموخته اند، وجود مراتع غنی و آب و هوای مساعد موجب توسعه صنعت زنبورداری در آذربایجان غربی شده و رتبه اول تولید عسل کشور را به این استان کوهستانی اختصاص داده است.
مدیر امور طیور و زنبور عسل سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی با اشاره به مستندات آخرین آمارگیری زنبور عسل در استان به خبرنگار ایرنا گفت: بیش از یک میلیون و 119 هزار کندوی مدرن و بومی در این استان وجود دارد و حدود 21 هزار تن عسل از آنها تولید می شود.
رضا یوسفی رضایی با بیان اینکه 27 درصد عسل کل کشور در آذربایجان غربی تولید می شود، به کسب رتبه اول استان در سال های متوالی گذشته اشاره کرد و افزود: آذربایجان غربی با دارا بودن یک میلیون و 43 هزار کندوی مدرن و 76 هزار کندوی بومی، رتبه اول کشور را از نظر تعداد کندوی مدرن در اختیار دارد.
وی با اشاره به اینکه از هر کندوی مدرن 20.5 کیلوگرم و هر کندوی بومی 6.4 کیلوگرم عسل استحصال می شود، ابراز امیدواری کرد تا صنعت سبز زنبورداری در این استان مستعد روز به روز گسترش یابد.
** رشد 4.2 درصدی تولید عسل در سال گذشته
تلاش زنبورداران برای افزایش کمی و ارتقا کیفیت عسل تولیدی در آذربایجان غربی، به روز شدن فناوری های تولید و استحصال، رونمایی از محصولات و فرآوری های جدید و ایجاد زنجیره ها در این بخش دست به هم دست داده است تا رشد تولید عسل در استان به عدد 4.2 درصد در سال گذشته برسد.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی به حمایت های دولتی از زنبورداران با هدف توسعه این صنعت اشاره کرد و گفت: یک اتحادیه استانی و 14 شرکت تعاونی زنبورداری جهت تأمین و توزیع نهاده های زنبورداری در آذربایجان غربی فعالیت می کند.
سیدفضل الله قریشی ادامه داد: زنبورداران از طریق صندوق توسعه حمایت از زنبورداری کشور به نسبت سهام تخصیصی، تسهیلات کم بهره دریافت می کنند.
وی اظهار داشت: شهرستان خوی با داشتن بیش از 390 هزار کندو و با تولید بیش از 10 هزار تن عسل مقام اول استان را در تولید این ماده غذایی مقوی به خود اختصاص داده است.
وی درباره سایر محصولات زنبور عسل نیز گفت: سالانه 92 کیلوگرم ژله رویال، 2 هزار و 212 کیلوگرم گرده گل، 70 هزار و 425 کیلوگرم بره موم و 12 هزار و 732 کیلوگرم موم از زنبورستان های استان تولید و به بازار عرضه می شود.
** اشتغال دائم و فصلی بیش از 10 هزار نفر
طبق آمار ارائه شده در سرشماری سال 1395 بیش از 200 هزار نفر و به تعریفی دیگر، حدود 32.8 درصد جمعیت استان در حوزه کشاورزی اشتغال دارند و دام، طیور، آبزیان و زنبور عسل با 130 هزار نفر از زیربخش های مهم اشتغال بهره برداران این بخش است.
بر اساس آخرین آمار سرشماری زنبورستان های آذربایجان غربی 6 هزار و 117 نفر بهره بردار به صورت مستقیم و چهار هزار و 125 نفر بهره بردار به صورت فصلی در این صنعت مشغول به کار هستند و چرخ این صنعت صادرات محور را در این استان به حرکت در می آورند.
رییس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی نیز به ظرفیت های صادراتی این محصول اشاره کرد و گفت: عسل استان به کشورهای حوزه خلیج فارس، اقلیم کردستان، عراق و ترکیه صادر می شود.
اسمعیل کریم زاده اضافه کرد: در داخل کشور نیز عسل تولیدی آذربایجان غربی به استان های تهران، تبریز، اردبیل و مشهد صادر می شود.
وی اظهار داشت: بر اساس آخرین آمارگیری صنعت زنبورداری آذربایجان غربی طی سال های اخیر 1.1 درصد از نظر تعداد زنبوردار، 4.2 درصد از نظر تولید و 0.6 درصد از نظر تعداد کندو رشد داشته است.
کریم زاده با اشاره به اقدامات انجام شده برای ارتقای سطح علمی زنبورداران استان، گفت: برگزاری دوره های زنبورداری صنعتی درجه یک و 2 و دوره های عالی و پیشرفته در خصوص سایر فرآورده های زنبور عسل از جمله "ژله رویال" و "بره موم" از جمله این اقدامات به شمار می رود.
مثل های شیرین درباره عسل در فرهنگ ایرانی فراوان است که «عسل در باغ هست و غوره هم هست!» یکی از آنهاست؛ بدون شک تغییر شرایط اقلیمی بسیاری از کشاورزان را به اصلاح الگوی کشت و گاه تغییر شغل مجبور خواهد کرد.
حال 2 گزینه پیش رو قرار دارد؛ گزیده ای که در صورت فعالیت حرفه ای در بخش زنبورداری علاوه بر صیانت از محیط زیست، ارزش افزوده مناسب دارد و دیگری تداوم کاشت محصولات پرآب بر، آن هم با شیوه های سنتی آبیاری که هم زندگی و هم مایه حیات را به باد می دهد.