چاپ

پیام آذری - ارومیه - واردات تخمه های آجیلی به اسم دانه های روغنی آن هم با ارز مبادله ای در سالهای اخیر تنها بازار بورس دانه های آفتابگردان و کدو آجیلی کشور و حتی خاورمیانه را تحت تاثیر قرار داده است.

خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: سکینه اسمی- در حال حاضر آذربایجان غربی با سطح زیر بیش از 48 هزار هکتار قطب تولید تخمه‌های آجیلی آفتابگردان و کدو به شمار این محصول بیشتر در شهرستان‌های خوی، ارومیه، سلماس و چایپاره تولید می‌شود.
در این بین شهرستان خوی با تولید 40 درصد و توزیع بیش از 70 درصد تخمه‌های آجیلی در صدر تولیدکنندگان کشور قرار گرفته و وجود اراضی کشاورزی مرغوب و مستعد و بالا بودن تقاضا در بازار، کشت آسان و داشتن امکان کشت دوم از مهم‌ترین علل رونق کشت دانه‌های آجیلی در خوی است.
وجود بزرگترین میدان خشکبار به‌خصوص تخمه‌های آجیلی در خاورمیانه و تنها بازار بورس محصولات دانه‌های آفتابگردان و کدو آجیلی کشور در خوی بیانگر نقش مهم و سهم بالای این شهرستان در تولید این محصول است.
در سالهای اخیر به خصوص چهار سال گذشته واردات بی رویه تخمه از کشورهایی چون چین و کانادا آن هم با ارز نیمایی کشاورزان خوی و آذربایجان غربی در مرز ورشکستگی قرار داده و مرزهای مشکل تا جایی پیش رفته است در برخی از برهه‌های زمانی تعطیلی میدان خشکبار و تجمع کشاورزان نیز دردی را دوا نکرده این در حالی است که همچنان واردات بی رویه ادامه دارد.

واردات تخمه‌های آجیلی معیشت کشاورزان آذربایجان غربی تحت شعاع قرار داده است
در کنار واردات بی رویه تخمه آجیلی به اسم دانه‌های روغنی با ارز مبادله‌ای که کمر کشاورزان و تجار منطقه را شسکته متسفانه صادرات این محصولات نیز اوضاع مناسبی ندارد، هم اکنون تنها مقصد صادرات امارات است که خریدار بخش کوچکی از تخمه آجیلی تولیدکنندگان خویی است.
در کنار واردات و بی رونقی صادرات تخمه‌های آجیلی در منطقه نبود بسته بندی مناسب، کشت به روش سنتی، و استفاده نکردن از بذر اصلاح شده چالش‌هایی است که این بخش را با مشکلات زیادی مواجه کرده است با توجه به اینکه اقتصاد آذربایجان غربی برپایه کشاورزی است و معیشت بخش زیادی از مردم استان از این راه تأمین می‌شود، واردات بی رویه تخمه‌های آفتابگردان و کدوی آجیلی اقتصاد این منطقه را تحت شعاع قرار داده است.
در زمان حاضر نیز معیشت بیش از 15 هزار نفر از مردم شهرستان خوی به تولید و فروش تخمه‌های آجیلی وابسته است اما واردات بی رویه تخمه‌های آجیلی که کیفیت پایین‌تری نسبت به تخمه‌های آجیلی شهرستان خوی دارند بزودی موجب کاهش اراضی زیرکشت آن در خوی شده و زمینه مهاجرت روستاییان را فراهم خواهد کرد.
در کنار واردات و بی رونقی صادرات تخمه‌های آجیلی در منطقه نبود بسته بندی مناسب، کشت به روش سنتی، و استفاده نکردن از بذر اصلاح شده و هیبریدهای پرمحصول و نبود تکنولوژی جدید سورتینگ و فرآوری نیز از دیگر چالش‌هایی است که این بخش را با مشکلات زیادی مواجه کرده است.

گمرک مانع ورود تخمه‌های آجیلی به اسم دانه‌های روغنی شود
نماینده مردم خوی و چایپاره در مجلس شورای اسلامی در خصوص آخرین مسائل و مشکلات پیش روی تخمه‌های آجیلی افزود: هم اکنون شهرستان خوی نیمی از تخمه‌های آجیلی کشور را تولید و 70 درصد از بازار توزیع در کشور را بر عهده دارد و معیشت بیش از 15 هزار نفر از راه تولید و توزیع این تخمه‌های آجیلی است.
تقی کبیری در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه همچنین بزرگترین میدان خشکبار به‌خصوص تخمه‌های آجیلی در خاورمیانه و تنها بازار بورس محصولات دانه‌های آفتابگردان و کدو آجیلی کشور در خوی قرارد که گویای نقش مهم این شهرستان در این زمینه است افزود: اما متأسفانه بی توجهی و غفلت مسئولان چه استانی و چه کشوری موجب شده از این ظرفیت استفاده درستی نکنیم.
وی با اشاره به اوضاع نامناسب صادرات تخمه‌های آجیلی افزود: این در حالی است که واردات نیز با ارز مبادله‌ای به اسم دانه‌های روغنی سالهای متمادی است اقتصاد منطقه و معیشت کشاورزان این شهرستان و استان را تحت تأثیر قرار داده است.
کبیری با بیان اینکه قبل از سال 95 تعرفه تخمه‌های آفتابگردان 5 درصد و تخم کدو 10 درصد و صادرات این محصولات نیز ممنوع بود عنوان کرد: با تلاش‌های صورت گرفته هم اکنون تعرفه‌های تخمه آفتابگردان به 40 درصد و تخم کدو به 55 درصد افزایش یافته و صادرات نیز آزاد شد.
دانه‌های روغنی به راحتی از تخمه‌های آجیلی قابل تفکیک است اما به دلایل نامشخص به راحتی عده‌ای سودجو از طریق مبادی رسمی با ارز نیمایی اقدام به واردات تخمه‌های بی کفیت آجیلی به اسم دانه‌های روغنی می‌کنند نماینده مردم خوی و چایپاره در مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: در حال حاضر ارز مبادله‌ای برای کالاهای ضروری در کشور استفاده می‌شود اما عده‌ای سودجو تخمه‌های آجیلی را به اسم دانه‌های روغنی با ارز مبادله‌ای وارد کشور می‌کنند که این موضوع به اقتصاد منطقه و حتی کشور آسیب می‌زند.
کبیری با اشاره به غفلت گمرک در این زمینه عنوان کرد: دانه‌های روغنی به راحتی از تخمه‌های آجیلی قابل تفکیک است اما به دلایل نامشخص به راحتی عده‌ای سودجو از طریق مبادی رسمی با ارز نیمایی اقدام به واردات تخمه‌های بی کفیت آجیلی به اسم دانه‌های روغنی می‌کنند.
وی خواستار مشوق‌های صادراتی برای تخمه‌های آجیلی از سوی دولت شد و خاطرنشان کرد: کالاهایی که کشور به راحتی توان تولید در داخل را دارد واردات آن حرام شرعی و قانونی است وممنوعیت ورود به نفع کشاورزان بوده و ضمن ایجاد اشتغال اقتصاد و معیشت منطقه را نیز رونق می بخشد.
نماینده مردم خوی و چایپاره در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: هم اکنون در کنار مشکل واردات به علت نوسانات بازار و بالا بودن قیمت محصول داخلی واردات تخمه‌های آجیلی از چین و اوکراین با وجود داشتن تعرفه 40 درصدی بازهم برای مصرف کننده داخلی باصرفه تر است.
کبیری حجم معاملات بازار تخمه در شهرستان خوی را هشت هزار میلیارد ریال در سال اعلام و اضافه کرد: تنها بازار بورس این محصول در کشور با 300 غرفه و یکصد واحد فرآوری وبوجاری و اشتغالزایی برای سه هزار نفر به صورت مستقیم در شهرستان خوی فعال است.
نماینده مردم خوی و چایپاره در مجلس شورای اسلامی گفت: اگر محصول تخمه در خوی از ناحیه دولت حمایت شود در سه بخش کشاورزی، تولید و صادرات می‌توان اشتغالزایی خوبی ایجاد کرد و با احداث صنایع تبدیلی فرآوری تخمه فرصت اشتغال را برای جوانان منطقه فراهم کنیم.

امسال 55 هزارتن تخمه آجیلی در آذربایجان غربی تولید می‌شود
مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی گفت: در حال حاضر 48 هزار هکتار از زمین‌های کشاورزی استان زیر کشت تخمه‌های آجیلی است که از این میزان 24 هزار و 500 هکتار تخم کدو و 23 هزار و 750 هکتار تخمه‌های آفتابگردان است.
علی عیدی در گفتگو با خبرنگار مهر پیش بینی تولید تخمه‌های آجیلی در استان را بیش از 55 هزار تن عنوان کرد و گفت: از این میزان 19 هزارو 600 تن تخم کدو و 35 هزار و 625 تن پیش بینی تولید تخمه‌های آفتابگردان است.
نبود ارقام هیبرید، نبود واحدهای نوین بسته بندی، نوسان قیمت خرید، نبود ثبات قیمت در بازار آزاد از مهمترین مشکلات بازار تخمه‌های آجیلی به شمار می‌رود وی با بیان اینکه تنها بازار خرید و فروش تخمه‌های آجیلی کشور در خوی قرار دارد افزود: هم اکنون 10 هزار نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم از این بازار معیشت می‌کنند که نیازمند توجه جدی دولت است.
مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی در خصوص علت نامناسب بودن صادرات تخمه‌های آجیلی افزود: نبود ارقام هیبرید، نبود واحدهای نوین بسته بندی، نوسان قیمت خرید، نبود ثبات قیمت در بازار آزاد از مهمترین مشکلات بازار تخمه‌های آجیلی به شمار می‌رود.
عیدی با بیان اینکه نمونه‌های تخم آفتاب‌گردان که در این منطقه تولید می‌شود روغنی و آجیلی است که تخم آفتاب‌گردان آجیلی شامل پسته‌ای، قلمی، بادامی، دور سفید و ارقام آفتاب‌گردان روغنی شامل لاکومکا، هایسون و ارقام هیبرید است، افزود: پیش بینی می‌شود امسال بیش از 30 هزار تن محصول از مزارع تخمه‌های آجیلی آفتابگردان و کدو برداشت شود.
مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی شمشیری، پسته‌ای، دور سفید و بادامی را از جمله ارقام کشت شده آفتابگردان و کدو امسال در خوی اعلام و اضافه کرد: در شهرستان خوی بیش از 15 هزار خانوار با کشت این محصولات امرار معاش می‌کنند.

تخمه‌های وارداتی آلوده به مواد شیمیایی نگهدارنده هستند
رئیس اتحادیه خشکبار خوی نیز با تأیید مشکلات واردات و صادرات تخمه‌های آجیلی گفت: بسیاری از تخمه‌های وارداتی آلوده به مواد شیمیایی نگهداره است و در فرآوری این تخمه‌ها نوعی بوی نامطبوع متصاعد می‌شود و در بلند مدت موجب بروز بیماری‌های گوارشی می‌شود.
رستملو در آخرین گفتگوی خبری خود با بیان اینکه برای جلوگیری از این مشکل باید مکانیزیمی تعریف شود که هزینه‌های تولید برای کشاورز را پایین آورد افزود: ورود تخمه‌های آجیلی از کشورهای چین و اوکراین برای مصارف دام و روغن کشی با تعرفه پایین از مبادی رسمی کشور و عرضه آن به مصرف کنندگان با نصف قیمت، موجب تهدید بازار این محصول در کشور شده است.
رئیس اتحادیه خشکبار خوی ادامه داد: استفاده از بذرهای اصلاح شده بجای کشت سنتی موجب افزایش کیفیت محصول و افزایش تولید در سطح هکتار خواهد شد و این امر مستلزم ورود و سرمایه گذاری بخش خصوصی است.
اگر از اهمیت این موضوع که معیشت 15 هزار نفر از مردم آذربایجان غربی از تخمه‌های آجیلی تأمین می‌شود هم بگذریم ورود تخمه‌های آجیلی آلوده به مواد شیمیایی نگهدارنده با ارز مبادله‌ای نه تنها اقتصاد کشور بلکه سلامت مردم را نیز تهدید می‌کند این امر ضرورت توجه دولت به این بخش را دوچندان می‌کند.
در این راستا تسهیل صادرات، تزریق نقدینگی و ایجاد تشکل صنفی کارآمد و ناظر بر بازار بورس می‌تواند نیز راهکارهایی است که می‌تواند موجب رونق بخشی بخش کشاورزی در آذربایجان غربی به خصوص خوی شود.