چاپ

پیام آذری - تبریز - دریاچه ارومیه که در ادبیات روزنامه نگاری به «نگین فیروززه ای آذربایجان» معروف می باشد، در تعطیلات عید سعید فطر میزبان انبوه مسافران و گردشگرانی است که با سفر به این خطه، سرزندگی و غوغای آبی رنگ این «پهنه آبی» را به تماشا می نشینند.

مشاهدات خبرنگار ایرنا حاکی است که سواحل دریاچه از کما خارج شده ارومیه، در مناطقی مانند پل شهید کلانتری، بندر رحمانلو و کاظم داشی، از گردشگرانی میهمانداری می‌کنند که به بهانه تفریح در آب‌های نیلگون آن و در اصل برای تماشای نجاتش از دست خشکی مرگبار، به استان‌های آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی سفر کرده‌اند.
سواحل نمکین دریاچه ارومیه امسال با افزایش بی سابقه آب آن در مقایسه با چند سال پیش، با موج‌های ریز و درشت اش، میهمانان را به آب بازی و لذت بردن از آب شور و لجن‌های درمانی اش فرا می‌خواند تا ضمن به جای آوردن رسم میزبانی، جان سختی اش برای ماندن در زیر آوار سنگین خشکی 20 ساله را نیز به رخ میهمانانش بکشد.
ضلع شرقی دریاچه ارومیه در روزهای تعطیل عید سعید فطر، آکنده از مردمی است که با نوستالژی سال‌های پرآبی دریاچه که کف‌های خروشانش در جاده‌های پیرامونی آن با مسافران سواره و پیاده به جنگ برمی خاست، امسال با اطلاع از بهبود وضعیت این زیستکره بیمار، خود را به سواحل آن رسانده‌اند تا هم با میعادگاه سال‌های سپری شده، تجدید دیدار کنند و هم با چشم خود ببینند که دریاچه حالش خوب است.
در این میان حضور 35 هزار قطعه فلامینگوی پهن بال و منقار بلند که پیش بینی می‌شود تعدادشان در پهنای 50 کیلومتری و بلندای 150 کیلومتری دریاچه با جوجه ریزی امسال به 45 هزار قطعه افزایش یابد، باورپذیرین سند احیای دریاچه‌ای به نام تاریخی «چیچست» است که گفته می‌شود حجم آبش امسال از پنج میلیارد مترمکعب فراتر رفت تا مرهمی بر دل دردمند و زخمی دوستداران محیط زیست باشد که تا همین چند ماه قبل با اضطراب، ته کشیدن آب دریاچه به روال سال‌های قبل، بر اثر گرمای تابستان و تبخیر سریع آب شور آن را انتظار می‌کشیدند.
اما مشاهدات میدانی خبرنگار ایرنا از حضور بیش از یک هزار نفر زن و مرد و پیر و چوان غوطه ور در آب‌های ساحلی دریاچه ارومیه در فاصله روستای «گمیچی» تا اسکله، نشان می‌دهد که باران رحمت خداوندی همراه با اقدامات هر چند ناکافی ستاد احیای دریاچه ارومیه، دعاهای شبانه روزی مردم این خطه برای رفع بلای خشکی دریاچه با تبعاتی همچون به خطر افتادن زندگی حداقل 10 میلیون انسان اجتماعات پیرامونی آن را برآورده کرده و خطر خشکی حداقل برای مدتی از سر این پهنه آبی دور شده است.
در این میان مشاهده گردشگران حاضر در سواحل دریاچه ارومیه در دو بخشی شرقی و غربی آنکه با شوق و ذوقی کودکانه در اطاعت از اوامر کودک درون شأن، خود را در پهنه شور آب سنگین دریاچه رها می‌کنند، لذتی وافر دارد؛ نخست از این بابت که دریاچه از خطر مرگ حتمی نجات یافته و دوم اینکه بستر طبیعی و خدادادی مردم برای ساعتی شادی و خوشی در پهنه آبی دریاچه بار دیگر فراهم شده است.
از سوی دیگر تماشای قایق‌های پدالی «قو» شکل رها شده در ضلع غربی پل شهید کلانتری دریاچه ارومیه که به آرامی، دل آب شور مایل به سبز را می‌شکافند و در دم دمای غروب آفتاب، راه خود را به سوی مغرب یا جنوب باز می‌کنند، امید به بیداری خفته «آبی» خطه آذربایجان را دو چندان می‌کند.
بدیهی است که در توصیف هیاهوی زندگی در سواحل دریای ارومیه در روزهای تعطیل، اشاره به صف‌های طولانی خودروها در عوارضی ابتدای پل شهید کلانتری از سمت تبریز به ارومیه خالی از لطف نیست؛ ساحل دریاچه در آن‌سوی عوارضی نیز شاهد حضور دسته دسته مردم در کنار گارد ریل‌ها برای گرفتن عکس یادگاری یا فیلم است.
در نهایت می‌توان گفت که دریاچه ارومیه نیز با همه داشته‌هایش از قبیل بیش از 100 جزیره، فلامینگوهای زیبا و آرتمیای سرخ رنگش، سهم خود را برای کمک به شادی و خوشحالی مردم ایفا می‌کند تا شاید ساکنان اجتماعات پیرامونی، دلشان به رحم بیاید و با مشارکت در اجرای یکی از 27 راهکار پیشنهادی ستاد احیا، از قبیل کشت جایگزین، کاشت محصولات کم آب بر، پلمب کردن چاه‌های غیرمجاز، استفاده از شیوه‌های آبیاری مدرن، تجمیع مزارع و باغات برای افزایش راندمان تولید و کاهش مصرف آب و دهها کار دیگر، گام‌های بیشتری در راستای احیای دریاچه بردارند.
به امید روزی که همه با درک اهمیت وجود دریاچه ارومیه به عنوان زیستکره جهانی، برای صیانت از این داشته طبیعی غیرقابل جایگزین گام‌های عملی برداریم و با رساندن سطح آب آن حداقل به 15 میلیارد مترمکعب، کاری کنیم که خدای ناکرده این پهنه آبی نیز به حال و روز دریاچه «آرال» نیافتد تا قزاقستان مجبور نشود با کمک سازمان ملل سالانه دهها میلیون دلار برای حفظ درصدی از بخش باقیمانده آن هزینه کند.
518