پیام آذری
گنبدهای تاریخی مراغه، شکوه معماری ایرانی اسلامی
دوشنبه 5 فروردين 1398 - 04:45:10
ایرنا - فرهنگی - آذربایجان شرقی
پیام آذری - مراغه - گنبدهای تاریخی مراغه، بناهایی باشکوه و یادگارانی از شکوه معماری ایرانی اسلامی که تحسین هر بیننده و علاقه مندان به فرهنگ، تاریخ و هنر را بر می انگیزد.
به گزارش ایرنا، برج مقبره های تاریخی مراغه با قدمتی چندصد ساله به جای مانده از دوران سلجوقی و ایلخانی، یادمان هایی از عمق تمدن و هنر این خطه در طول سالیان متمادی است.
شهر مراغه به دلیل وجود برج ‌ها و گنبدهای متعدد تاریخی به شهر گنبدهای تاریخی در کشور شهرت یافته و مکانی ویژه و مناسب برای بازدید گردشگران و محققان و نیز معماران داخلی و خارجی است.
برج‌ ها و گنبدهای تاریخی سرخ، کبود، مدور، غفاریه و آقالار مراغه در قالب بناهای یادبود و آرامگاه هایی هستند که از نسل‌ های گذشته در نقاط مختلف این شهر به یادگار مانده اند.
براساس نظرات کارشناسان داخلی و خارجی وجود برج‌ های دیگری که در اثر بلایای طبیعی از بین رفته در این شهرستان محتمل بوده و در کاوش‌ هایی که در سال 1380 توسط باستان شناسان در محوطه بناهای تاریخی گنبد کبود و مدور انجام شده بقایای دو برج تاریخی دیگر شناسایی شد.
معماری بکار رفته در بنای این گنبدها و برج مقبره ها، در نوع خود کم نظیر بوده و حتی الهام بخش ساخت سایر بناهای تاریخی در کشورمان و سایر کشورهای همسایه بوده است.
بناهایی که در عین سادگی در بکارگیری چوب، سنگ و آجر، شاهکارهایی در قامت گنبدهایی هستند که چشم هر بیینده را به خود جلب و می کند.
*** گنبد یا برج مدور، یادمانی با معماری سلجوقیان
برج یا گنبد مدور مراغه از بناهای تاریخی مشهور آذربایجان در دوره سلجوقیان و در فاصله 10 متری شمال گنبد کبود این شهرستان در مرکز این شهر بنا شده است.
این گنبد تاریخی بنا و یادمانی ناشناخته بوده که بر اساس کتیبه موجود در سردر آن، در سال 563 هجری بنا شده است.
برج مدور بنایی دارای ساختاری استوانه ای و مدور بوده و شامل دو طبقه سردابه و نمازگاه با بهره گیری از مصالح سنگی حجاری شده و آجرهای خشتی و ساروج است.
بنای این اثر تاریخی دارای معماری ساده و فاقد تزئینات بوده و فقط درب ورودی آن با نقوشی مشابه گنبد سرخ تزئین شده است.
بکارگیری آجرچینی زیبای ضلع بیرونی سردر ورودی با تزئینات زینت یافته با تلفیق کاشی و آجر ویژگی های خاص معماری به کار رفته در این بناست.
*** گنبد کبود، بنایی با زیبایی و معماری منحصر به فرد
گنبد کبود مراغه بنایی با قدمت چند صدساله، یکی از زیباترین بناها و گنبدهای بنا شده در منطقه بوده که دراواخر سلجوقی در مرکز شهر تاریخی مراغه و در کنار برج مدور بنا شده است.
این گنبد تاریخی را برخی ها به دوران ایلخانی منتسب دانسته و محل دفن مادر هلاکوخان ایلخان مغول در زمان پایتخت بودن این شهر عنوان می کنند.
با وجود این گمانه زنی ها، بر اساس بقایای کتیبه سردر ورودی آن و نظر «آندره گدار» باستان شناس معروف فرانسوی، زمان احداث این بنای تاریخی 593 هجری قمری بوده و متعلق به دوران سلجوقی است.
این گنبد، در قالب بنایی زیبا با معماری کم نظیر ساخته شده و به صورت برجی 10 ضلعی بوده و در تزئینات تخمیری آن تلفیق کاشی فیروزه ای با آجر به صورت گره چینی بکار رفته است.
در بنای گنبد کبود، از مقرنس کاشی، قطار بندی و تزئینات استامپی در میان آجرها با نقش الله به خط کوفی در داخل سردابه استفاده شده است.
همچنین کتیبه هایی با خط ثلث بصورت نواری در سرتاسر بنا و بالای هر یک از طاق نماها جلوه خاصی به این بنای منحصر به فرد دوره سلجوقی بخشیده است.
*** گنبد سرخ، یادمانی زیبا از دوره سلجوقی
برج یا گنبد سرخ مراغه که به گنبد قرمز نیز معروف بوده در بخش جنوب غربی این شهر واقع شده و قدیمی ترین گنبد موجود ی این شهر به شمار می رود.
این گنبد دارای هفت کتیبه بوده و براساس آن در سال 542 هجری قمری به دستور عبدالعزیز بن محمود بن سعد در دوران سلجوقی بنا نهاده شده و از ارزشمندترین بناهای این دوران از نظر سبک معماری به کار رفته در آن است.
شیوه خاص معماری آجری و تزئینات هریک از طاق نماها، جلوه خاصی به این بنا و اثر تاریخی بخشیده و بر اساس نظر «اریک شرودر» باستان شناس معروف، تزئینات به کار رفته در ستون های آجری نمای ورودی این بنا، از شاهکارهای معماری آجری در دنیاست.
*** گنبد غفاریه، اثری بی بدیل در کنار صوفی چای
گنبد غفاریه، بنایی زیبا و تاریخی در بخش غربی شهر تاریخی مراغه در کنار رودخانه همیشه جاری صوفی چای واقع شده و از جاذبه های گرشگری و تاریخی آذربایجان به شمار می رود.
این بنای زیبا در دوره ایلخانان و در بین سال های 725 تا 728 هجری توسط حاکم وقت مراغه بنام امیر شمس الدین بنا شده است.
گنبد غفاریه، دارای بنایی چهارگوش و آجری بوده که زوایای آن با ستون هایی دارای نقش لوزی ساخته شده است.
تزئینات بکار رفته در این بنای تاریخی در قالب نقوش زیبای هندسی و کتیبه هایی با خط ریحان بوده که تنوع رنگ فیروزه ای کاشی های بکار رفته در آن، جلوه زیبایی به این اثر تاریخی بخشیده است.
گنبدهای تاریخی و چهارگانه مراغه با معماری های منحصر به فرد و زیبای خود که از دوران سلجوقیان و ایلخانان به یادگار مانده، همواره از نظر معماری و تاریخی آثاری کم نظیر در عرصه فرهنگ و تاریخی این مرز و بوم بوده و جاذبه ای همیشگی و پر ابهت برای علاقه مندان و گردشگران در طول سال است.
شهرستان مراغه با حدود 515 اثر تاریخی و تپه های شناسایی شده جزو 10 شهر دارای بافت غنی تاریخی و فرهنگی در کشور محسوب می شود که حدود 300 اثر تاریخی آن در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
شهرستان مراغه با حدود 263 هزار نفر جمعیت در 127 کیلومتری تبریز، مرکز آذربایجان شرقی واقع است.
3077/7487

http://www.Azari-Online.ir/fa/News/133316/گنبدهای-تاریخی-مراغه،-شکوه-معماری-ایرانی-اسلامی
بستن   چاپ