بزرگنمايي:

پیام آذری - تبریز - طبق اصل 30 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران؛ "دولت موظف به تامین رایگان وسایل آموزشی و پرورشی مدارس دولتی تا پایان دوره متوسطه است"، اما در چند سال اخیر به بهانه پرداخت نشدن سرانه دانش آموزی، والدین مجبورند مبالغی را در قالب مشارکت در امور مدارس پرداخت کنند.
به گزارش ایرنا، در کشورمان مدارس با برچسب های مختلفی شکل گرفته اند از مدارس دولتی و غیردولتی گرفته تا نمونه دولتی و تیزهوشان؛ مدارس غیردولتی و نمونه دولتی شرایط خاص خود را در هنگام ثبت‌نام دارند.
در این بین ثبت نام در مدارس دولتی نیز تبدیل به دغدغه ای برای مردم شده و همه ساله هنگام ثبت نام در این مدارس، مدیران در قالب کمک‌های مردمی پول‌هایی را از خانواده‌ها دریافت می‌کنند.
این درحالی است که در سال های نه چندان دور کمک‌های مردمی برای اداره این مدارس بر اساس نظر مسئولان آموزش و پرورش اختیاری و داوطلبانه بود، اما امروز همین کمک‌های اختیاری و داوطلبانه چند سالی است که به معضلی برای خانواده دانش آموزان تبدیل شده است.
مدیران هنگام ثبت نام از موارد مختلفی حرف می‌زنند آنها هر ساله می‌خواهند میز و نیمکت‌های مدرسه را نوسازی کنند، وسایل گرمایشی و سرمایشی اضافه کنند و مدرسه تعمیر شود اما آخر سال از هیچ کدام از این موارد هم خبری نیست.
این رویه نه تنها در هنگام ثبت نام بلکه چندین بار در سال برای خانواده‌ها تکرار می‌شود به ‌طوری که این روزها اگر به ادارات کل آموزش و پرورش سری بزنیم با خانواده‌هایی مواجه می‌شویم که از این روند مدارس شکایت می کنند.
با این حال آموزش و پرورش همچنان بر این امر اصرا می ورزد که دریافت وجه به صورت اجباری ممنوع است.
**مدارس همچنان نیازمند دریافت کمک از خانواده ها
با وجود الزام قانونی مبنی بر تحصیل رایگان و ممنوعیت دریافت اجباری کمک هزینه توسط مدارس، اما وزیر آموزش و پرورش معتقد است: با توجه به بودجه محدود وزارت آموزش و پرورش، مدارس کشور همچنان نیازمند دریافت کمک از خانواده ها برای تامین بخشی از هزینه های جاری خود هستند.
سیدمحمد بطحایی در سخنانی در خصوص بودجه آموزش و پرورش که از طریق رسانه های مختلف منعکس شد خاطرنشان کرد: تمامی دستگاه های کشور به دلیل تنگناها و ناملایماتی که در درآمدهای خزانه وجود داشته است، گله مند هستند و تنها آموزش و پرورش نیست که دغدغه بودجه داشته باشد و به رغم تمام این صدمات، دولت تمام تلاش خود را می کند که در مرحله اول حقوق پرسنل اعم از رسمی و نیروهای حق التدریس را تامین کند.
وی افزود: با این وجود با توجه به این شرایط همچنان به کمک اولیا نیازمندیم و این کمک ها نباید در حق برخی افراد که توان مالی خوبی ندارند اجحاف شود و درخواست می کنیم آن کسانی که توانایی بهتری دارند و می توانند بخشی از این هزینه ها را تامین کنند و بدون هیچ گونه فشار از طرف مدارس، کمک های خود را به دولت ادامه دهند تا مدارس از کیفیت لازم برخوردار باشند.
بطحایی گفت: با وجود تخصیص هایی که به دست آموزش و پرورش می رسد در تامین هزینه های جاری مدارس با مشکل جدی مواجه هستیم و هر از گاهی در اخبار و رسانه های جمعی ملاحظه می کنیم که مدارس کشور به دلیل نداشتن اعتبارات جاری اعم از تامین هزینه برق، آب و گاز مشکل دارند.
**دریافت کمک به مدرسه اجباری نیست
مدیرکل آموزش و پرورش آذربایجان شرقی با بیان اینکه در قانون اساسی بر اساس ماده 8، به طور عمومی تحصیل در مدارس تا مقطع دیپلم رایگان است، اظهار داشت: با توجه به اینکه برخی از پرداختی‌های آموزش و پرورش مانند سرانه آموزش به مدارس کم بوده و ما به تنهایی قادر به حل مشکلات مدارس نیستیم به همین دلیل کمک های مردمی به صورت اختیاری براساس قانون شورای آموزش و پرورش دریافت می شود.
جعفر پاشایی افزود: البته این به معنای مجبور کردن افراد برای پرداخت هزینه نیست، شاید در برخی موارد بد سلیقگی از سوی مدیران مدارس انجام شود ولی به محض اطلاع، حوزه‌های نظارتی مستقر در ستاد ثبت نام اداره کل آموزش و پرورش استان به صورت کامل در نواحی پنج گانه تبریز و شهرستان ها مستقر شده و نارسایی ها را پیگیری و حل می کنند.
وی گفت: در مصوبه شورای آموزش و پرورش به صورت قانونی در ماده 8، این گونه است؛ پرداخت اختیاری پول برای خدمات آموزشی و پرورشی مدارس بلامانع است، پس اجبار برای دریافت هزینه به معنی عدم ثبت نام نیست و اگر از تخلف مدیری در این خصوص اطلاع داشته باشیم به طور قطع براساس قانون برخوردهای لازم با مدیر مدرسه انجام می شود.
پاشایی با بیان اینکه حق اجبار برای دریافت هزینه به عنوان کمک در مدارس دولتی وجود ندارد، افزود: در مدارس خاصی مانند تیزهوشان و شاهد طبق مصوبات مبلغ تعیین شده‌ای از دانش آموزان دریافت می‌کنند ولی در مدارس عادی دولتی اجباری برای دریافت پول وجود ندارد و تنها حق بیمه، هزینه کتاب به ویژه در‌ مقطع ابتدایی اعمال می‌شود.
** پول ندهید ثبت نام نمی شوید
یکی از والدین که برای ثبت نام فرزند دخترش در پایه هفتم به مدرسه دخترانه دولتی در تبریز مراجعه کرده، درباره مشکلات ثبت نام در این مدرسه به خبرنگار ایرنا گفت: ابتدا مدیر مدرسه به علت خارج از محدوده بودن، مانع از ثبت نام فرزند من شد ولی پس از بررسی مدارک و مستندات با ثبت نام فرزندم در مدرسه مورد نظر موافقت کردند.
این مادر در مورد دریافت کمک هزینه از طرف مدرسه اظهار داشت: مدیران مدارس به صراحت می گویند اگر پول ندهید ثبت نام نمی کنیم و کمک هزینه ها سقفی ندارد بلکه بسته به توانایی والدین و شغل آنها مبلغی را پیشنهاد می کنند.
وی افزود: این مدرسه شهریه ای را اعلام نکرده و در طول سال تحصیلی قرار است که مسئولان مدرسه شرایط مالی، نیازهای مدرسه و هزینه برای تعمیرات، بازسازی و تجهیز مدرسه را اعلام و از اولیای دانش آموزان، درخواست کمک کنند.
یکی دیگر از والدین هم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه می خواهیم در مدرسه دولتی ثبت نام کنیم،خاطرنشان کرد: به جای هزینه کردن در مدرسه غیر انتفاعی که نتیجه ای هم نمی گیریم در مدرسه دولتی ثبت نام می کنیم و پول شهریه مدرسه غیر انتفاعی را در طول سال برای کلاس های تقویتی و خصوصی هزینه می کنیم.
مرتضی بابایی افزود: دخترم امسال کلاس دهم می خواند تا این مقطع هم در مدرسه دولتی تحصیل کرده و همیشه با معدل الف قبول شده است.
وی در مورد دریافت کمک هزینه مدرسه گفت: برای قشر کارمند دریافت کمک هزینه مدارس هنگام ثبت نام فشار زیادی به والدین وارد می کند.
محمد رستگار که فرزندش در مقطع دبیرستان مدرسه دولتی تحصیل می کند، در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: کمک به مدرسه برای پیشبرد امور آموزشی دانش آموزان خوب است اما وقتی والدین مشاهده می کنند که مدیر مدرسه هر ساله پرده اتاقش را عوض کرده و کاغذ دیواری ها همیشه نو می شوند در حالی که کلاس های درس با کمبود وسایل آموزشی مواجه اند، هیچ رغبتی برای کمک کردن به مدرسه ندارم.
** دولت اعتباری به مدارس نمی دهد
کارشناس آموزشی و دبیر دبیرستان های تبریز با بیان اینکه باید در مورد اصطلاح شهریه بازنگری کنیم،گفت: اگر در مدارس دولتی که رایگان است پول می گیرند؛ عنوان آن کمک به هزینه های زیاد و جاری مدارس است.
وحید خدایی با بیان اینکه در فرهنگ ما مدرسه به عنوان خانه دوم شناخته می شود، اظهار داشت: هر خانه ای هزینه های زیادی دارد و باید به نوعی هزینه نگهداری مدارس هم تامین شود.
وی هزینه های مدارس را شامل هزینه های جاری - مصرفی و ثابت و سرمایه ای عنوان کرد و گفت: هزینه های جاری شامل کاغذ، گچ، آب و برق و گاز است و هزینه های ثابت هم که فوق العاده بالاست شامل هزینه های تعمیرات و نگهداری است.
خدایی با بیان اینکه هزینه های جاری و ثابت مدارس خیلی زیاد است ،خاطرنشان کرد: در قانون اساسی اختصاص سرانه دانش آموز از طرف دولت آمده است در حالی که چند سالی است که دولت بودجه ای به مدارس نمی دهد.
کارشناس آموزشی با بیان اینکه اصل 30 قانون اساسی برای 80 سال قبل نوشته شده است که این میزان جمعیت در کشور وجود نداشت، افزود: ضروری است که در قانون اساسی بازنگری شود تا قسمتی از هزینه های مدارس را مردم تقبل کنند.
وی ادامه داد: در اکثر کشورهای جهان به ویژه کشورهای پیشرفته مردم قسمتی از هزینه های آموزش و پرورش را می دهند به طوری که در ژاپن یک سوم هزینه های آموزش و پرورش توسط مردم تامین می شود.
خدایی دریافت کمک هزینه مدارس را یک مساله متناقض دانست و گفت: از طرفی دولت و مسئولان آموزش و پرورش می گویند تحصیل رایگان است و از طرفی هم به خاطر عدم پرداخت هیچ گونه اعتباری به مدارس، مدیران را ملزم به اداره مدرسه به هر نحوی می کنند و مدیران نیز چاره ای جز تامین هزینه های مدارس از والدین ندارند.
وی با بیان اینکه هنگام ثبت نام از والدین بی بضاعت مبلغی دریافت نمی شود، افزود: هر دانش آموزی در سال حداقل 2 میلیون تومان هزینه برای آموزش و پرورش دارد و باید در افکار عمومی و عادت های زندگی بازنگری شود.
کارشناس آموزشی با بیان اینکه امروزه معمولا در تمام خانواده ها برای فرزندان جشن تولد گرفته می شود و به نوعی تبدیل به فرهنگ و مد شده است،گفت: در بسیاری از جشن تولدها هزینه های زیادی خرج می شود اما نوبت که به آموزش و پرورش می رسد، همان خانواده ها گلایه مند هستند.
** مدیر مجبور به اداره مدرسه است
مدیر یکی از مدارس ابتدایی در گفت و گو با ایرنا با بیان اینکه مدارس در تقسیم بندی به برخوردار، نیمه برخوردار و کم برخوردار تقسیم می شوند، اظهار داشت: معمولا مدارس کم برخوردار که در مناطق محروم و روستایی است و دولت کمک های ناچیزی به اینها می کند اما این امر در عمل اتفاق نمی افتد.
وی که نخواست نامش گفته شود، افزود: پنج سال است که ریالی به مدرسه ما از طرف آموزش و پرورش واریز نشده است و مدارس به حال خود رها شده اند و مدیر باید به هر نحوی مدرسه را اداره کند.
مدیر مدرسه ابتدایی با بیان اینکه به خاطر واقع شدن در منطه محروم و واقف بودن به وضعیت نامناسب مالی والدین، هیچ اجباری به والدین نمی کنیم، خاطرنشان کرد: مدرسه ها هزینه آب، برق و گاز و سایر هزینه های نگهداری و تعمیرات دارند و ما پول این هزینه ها را از خیران و افرادی که حتی بچه مدرسه ای ندارند،تامین می کنیم.
گزارش: نعمت مرادپور
6132/6183