بزرگنمايي:

آذری آنلاین -  "محدوده کاهش آلودگی" (موسوم به ال. ای. زد) از جمله طرح های مهم در کاهش آلودگی هوا در کلان شهرهای کشور مانند تبریز است که اجرای دقیق و درست آن می تواند از بار آلودگی هوا به عنوان تهدید اصلی سلامتی مردم بکاهد.
  رسانه های خبری آذربایجان شرقی در روزهای اخیر در سطح وسیعی از آغاز اجرای طرح "محدوده کاهش آلودگی" در تبریز خبر دادند، اما به نظر می رسد تبیین و تشریح جزئیات این طرح زیست محیطی برای افکار عمومی به منظور آشنایی آنان با آن و نیز زمینه سازی برای مشارکت عمومی در اجرای این طرح ضروری است.
در شرایطی که آغاز اجرای این طرح از هفته گذشته در کلان شهر 1.8 میلیون نفری تبریز اعلام شده است، شهروندان هنوز از چگونگی و مزایا و دستاوردهای اجرای آن آگاه نیستند.
شهروندان تبریزی که بسیاری از آنان هنوز معادل فارسی طرح "ال.ای.زد" را هم نمی دانند، می گویند که اطلاع دقیقی از جزئیات اجرای آن و نحوه مشارکت خود در آن ندارند.
این در حالی است که مدیران نهادهای متولی اجرای طرح "محدوده کاهش آلودگی هوا" اجرای این طرح را از منظر کاهش آلودگی کلان شهر تبریز بسیار مفید می دانند.
حسین علیزاده که از 20 سال پیش در خیابان های کهن شهر تبریز به رانندگی مشغول است، می گوید: در حد چند ثانیه خبر درباره اجرای طرح شنیده ام، اما هنوز به درستی نمی دانم که قرار است با اجرای طرح چه اتفاقی در شهر بیافتد.
علیزاده اضافه می کند: امیدوارم با اجرای این طرح نان ما تخته نشود و با درخواست های غیرضروری، باری بر مشکلات رانندگانی که از این طریق امرار معاش می کنند، افزوده نشود.
علی حسن زاده نیز که مالک یک دستگاه پراید است و برای پیاده کردن فرزند دبستانی اش در کنار یکی از خیابان های فرعی مرکز تبریز توقف کرده است،  می گوید: من نام دقیق این طرح را نمی دانم، اما همین قدر مطلعم که گویا باید با اجرای آن همه مالکان خودروها باید معاینه فنی داشته باشند و بدون معاینه فنی، تردد در مرکز شهر میسر نخواهد شد.
خانم میانسالی هم در حالی که مشغول پارک کردن خودرو در کنار خیابان است، اظهار می کند: به نظرم این طرح شبیه " طرح زوج و فرد" تهران است، اما خوشبختانه ظاهرا در این طرح {محدوده کاهش آلودگی}، زوج یا فرد بودن پلاک خودروها مهم نیست و مهم ترین مساله آلاینده نبودن آنها و داشتن معاینه فنی است.
وی که نمی خواهد نامش در خبر برده شود، در پاسخ به این سوال که آیا از مزایای این طرح اطلاع دارد، می گوید: من هنوز درباره خود طرح اطلاع ندارم چه رسد به جزئیات و مزایا و معایب آن؛ تنها چیزی که در رابطه با اجرای طرح برایم مهم می باشد، این است که امیدوارم اجرای آن مشکلات مردم را بیشتر نکند. البته اگر واقعا به کاهش آلودگی هوا کمک کند، ارزشمند است.
** هوای تبریز آلوده است
در همین حال رئیس اداره پایش اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی می گوید تبریز به دلیل گستردگی جمعیت، استقرار صنایع سنگین، تردد تعداد زیاد خودرو در سطح شهر و شکل توپوگرافی کاسه ای آن آلوده است.
شاهین رحیم اوغلو در تبیین علل آلودگی هوای تبریز توضیح می دهد: 70 درصد آلودگی هوای این کلان شهر ناشی از تردد خودروها، 25 درصد صنایع، 2.5 درصد آلاینده های خانگی و بقیه نیز ناشی از دیگر منابع آلاینده است.
وی اضافه می کند: دولت با مصوبه ای در سال قبل، اجرای طرح "محدوده کاهش آلودگی" را در کلان شهر لازم الاجرا کرد.
وی تشریح می کند: البته اجرای این طرح از آبان سال قبل به صورت آزمایشی در تبریز آغاز شد، اما چون لازم بود که زیرساخت ها فراهم شود، آزمایش دایمی آن از آبان امسال عملیاتی شد.
رحیم اوغلو با اشاره به اینکه طرح "محدوده کاهش آلودگی" در 13 کشور اروپایی اجرا می شود، از الزام مالکان خودروها به کاهش آلایندگی خودروهای خود از طریق معاینه فنی منظم، تغییر کاربراتور به انژکتور و از رده خارج کردن خودروهای فرسوده به تبع آن کاهش آلودگی هوای تبریز به عنوان مهمترین هدف اجرای طرح یاد می کند.
وی می گوید: ایستگاه های سنجش آلودگی مستقر در مناطق تبریز نشان می دهد که مرکز شهر آلوده ترین منطقه آن است و به همین دلیل نیز اولویت اجرای طرح "محدوده کاهش آلودگی" در این منطقه است.
** کاهش آلودگی هوا، وجه ممیزه طرح "محدوده کاهش آلودگی"
معاون حمل و نقل و ترافیک شهردار تبریز نیز در توضیح مهم ترین شاخص طرح "محدوده کاهش آلودگی"(ال. ای.زد) می گوید که از ورود خودروهای بدون برگه و برچسب معاینه فنی به محدوده مصوب این طرح جلوگیری می شود.
مهدی یوسفی با بیان اینکه فلسفه جلوگیری از تردد خودروهای معیوب و آلاینده در سطح شهر و لزوم بررسی وضعیت سلامتی خودروها بر کسی پوشیده نیست، تاکید دارد که طرح "کاهش محدوده آلودگی" بر مبنای صدور مجوز تردد برای خودروهای کاملا پاک در همه ایام هفته و جلوگیری از تردد وسایل نقلیه دودزا، فاقد معاینه فنی و کاربراتوری در مرکز شهر و روزهای آلوده سال می باشد.
به گفته وی با اجرایی شدن این طرح چنانچه خودرویی فاقد معاینه فنی باشد، دوربین های نظارتی نسبت به جریمه آن اقدام خواهند کرد؛ بنابراین لازم است رانندگانی که قصد تردد در محدوده را دارند هر چه سریع تر نسبت به اخذ معاینه فنی اقدام نمایند.
معاون حمل و نقل و ترافیک شهردار تبریز تشریح می کند: محدوده اجرای طرح منطبق بر طرح محدوده زوج و فرد مصوب اواسط مهر ماه امسال شورای هماهنگی ترافیک شهر و استان اجرا می شود.
وی اضافه می کند: در طرح "محدوده کاهش آلودگی" در مناطقی که آلودگی هوا بالاست، از ورود خودروهایی با آلایندگی بالا جلوگیری می شود، زیرا به گفته وی یک خودروی آلاینده حدود 30 برابر یک خودروی استاندارد آلودگی تولید می کند؛ در این طرح به جای تردد خودرو با پلاک روز(زوج یا فرد)، به تردد خودروهای بدون آلودگی و یا آلودگی بسیار پایین تاکید می شود.
یوسفی ادامه می دهد: از اهداف و دستاوردهای مهم اجرایی طرح این است که در طول اجرای آن، مالکان خودروها به تدریج سعی می کنند تا خودروهایشان را به سطح مناسب آلودگی برسانند و خودروهای کاربراتوری خود را به انژکتوری ارتقاء دهند.
وی توضیح می دهد: طبق یافته های فنی و علمی در مقایسه با خودروی کاربراتوری، در یک خودروی انژکتوری آلودگی 45 گرم در هر کیلومتر به 2/7 گرم کاهش پیدا می کند.
وی با بیان اینکه خوشبختانه اطلاعات معاینه فنی کلانشهر تبریز به سیستم یکپارچه "سیمفا"(سامانه یکپارچه معاینه فنی ایران) متصل شده است، می گوید: خوشبختانه زیرساخت ها و شرایط اجرای این طرح با هماهنگی های ایجاد شده فراهم است.
یوسفی تشریح می کند: در طرح "محدوده کاهش آلودگی" پلاک همه خودروهایی که وارد محدوده می شوند، توسط دوربین خوانده و اطلاعات آن به سرور "سیمفا" ارسال و در صورتی که خودرو معاینه فنی نداشته باشد، اعمال قانون توسط پلیس انجام می شود.
وی اضافه می کند: با اجرایی شدن طرح محدوده کاهش آلودگی هوای شهر با محوریت معاینه فنی ، احتمال افزایش مراجعات مردمی به مراکز معاینه فنی وجود دارد و بر همین اساس پس از ابلاغ اجرایی شدن این طرح به مراکز معاینه فنی ابلاغیه های لازم جهت افزایش ظرفیت خود صادر شده است، زیرا برای اجرایی شدن طرح داشتن معاینه فنی یک الزام و نیاز ضروری است.
وی تاکید می کند که اجرای کامل طرح مستلزم همکاری و مشارکت مردم بوده و نیاز است تا شهروندان تبریز در زمان باقیمانده تا اجرای طرح نسبت به اخذ برچسب معاینه فنی خودرو اقدام کنند.
در نهایت به نظر می رسد که تبیین و تشریح مزیت های اجرای طرح "محدود کاهش آلودگی هوا" در تبریز برای شهروندان، به رغم الزام آور بودن آن، ضرورتی غیرقابل چشم پوشی است.
کارشناسان امیدوارند با اجرای دقیق و موفق این طرح به طور چشمگیری از میزان آلودگی هوای کهن- کلان شهر تبریز به ویژه در بافت مرکزی آن کاسته شود.