بزرگنمايي:

پیام آذری - تبریز–ایموجی یاشکلک عنوان اسباب بازی جدیدی است که حالا در بیش تر شهرهای ایران از جمله تبریزبه محصولی پرفروش تبدیل شده و گفته می شود مثل «اسپینر» کارکردی جز سوددهی به تولیدکنندگان چینی ندارد.

خبرگزاری مهر ، گروه استان ها – بهنام عبداللهی: باید مواظب باشی زیرپایت نمانند. آن ها همه جا هستند. «ایموجی ها» حالا از فضای مجازی و شبکه های اجتماعی به دنیای واقعی آمده اند.
بیش از شش ماه است که بساط دستفروش ها با حضور عروسک های فنری کوچک که ایموجی یا همان شکلک نام می گیرند، رنگ زرد به خود گرفته است؛ همین طور داشبورد ماشین ها و ویترین مغازه ها.

فروش ایموجی، روزانه 15کارتن
اگر شما هم جزو دومیلیارد کاربر فیسبوک، یک میلیارد کاربر اینستاگرام یا 60میلیون کاربر تلگرام بوده اید و هستید، حتما با ایموجی ها آشنایید؛ این واژه اگرچه ریشه ای ژاپنی دارد، اما در10سال گذشته به زبان مشترک بیش تر مردم دنیا برای انتقال احساسات شان تبدیل شده است.
این شکلک‌ها که برای اولین باردر سال 1999طراحی شدند، متعلق به فرهنگ ژاپنی هستند؛ مثلاً خم شدن برای عذرخواهی است. تاجر، پوشش چهره، ماسک صورت و گل سفید یا گروهی از غذاهای معروف ژاپنی مانند نودل کاری ژاپنی، دنگو و سوشی از جمله این شکلک ها به شمار می آید.
حالا این شکلک ها در دنیای واقعی هم به اندازه فضای مجازی و پیام رسان ها، محبوب هستند. یک فروشنده لوازم الکتریکی در پاساژ شریعتی تبریز ساعت 12ظهر دست رد به سینه یک مشتری ایموجی می زند، می گوید: «امروز تا به این ساعت 15 کارتن از این عروسک های فنری را فروخته ام و تمام شده است.»

این شکلک ها قیمت های متنوعی دارند؛ در پیاده راه تربیت دستفروشان مبلغی بین 10 الی 15هزار تومان در نظر گرفته اند. او به خبرنگار مهر می گوید که نوجوانان و دختران جوان دوقشری هستند که بیش تر این محصول را خریداری می کنند: «البته کودکان هم بیش تر اوقات پدر و مادر خود را برای خرید این عروسک ها مجبور می کنند.»
عروسک ایموجی برای داشبورد ماشین، دارای یک تکه فنر است که سر عروسک شامل همان شکلک عروسک بوده و در زیر پای عروسک هم برچسب برای چسباندن روی داشبورد ماشین قرار دارد.
این شکلک ها قیمت های متنوعی دارند؛ در پیاده راه تربیت دستفروشان مبلغی بین 10 الی 15هزار تومان در نظر گرفته اند. بسته به چهره و حالت شکلک ها قیمت ها متفاوت است.
یک دستفروش به خبرنگار مهر می گوید که هرروز صبح این محصولات را از عمده فروشان در پاساژهای مختلف تهیه و با افزودن سودی سه یا چهارهزارتومانی عرضه می کند.

او می گوید: «پیش از آنکه عروسک های ایموجی به بازار بیاید، اجناس دیگری همچون شال و روسری می فروخت اما با ظهور این محصول و با توجه به تقاضای زیاد آن از طرف مردم، کسب و کارش را عوض کرده است.»
چینی ها می دانند ما چه می خواهیم
تقریبا در 10سال گذشته، اسباب بازی های متعددی در برهه های مختلف بازار ایران را سرگرم کرده اند. پیش تر از ایموجی ها، اسپینرها به پرفروش ترین اسباب بازی مغازه داران و دستفروشان تبریز تبدیل شده بود.
امیر مفاخری، یک فعال اقتصادی معتقد است اغلب این اسباب بازی ها تولید چین است. او به مهر می گوید: «تولیدکنندگان چینی به خوبی می توانند محصولی باب سلیقه نوجوانان و جوانان تولید کنند و پس از تبلیغات گسترده، مشتریانی در کشورهای مختلف از جمله ایران داشته باشند.»

حالا دیگر از اسباب بازی اسپینر خبری نیست
به گفته این فعال اقتصادی، محصولاتی از قبیل ایموجی یا اسپینر در جامعه تاریخ انقضا دارند که ما از این موضوع به عنوان «مد» یاد می کنیم: «مطمئنا پس از یک سال که بیش تر خانواده ها عروسک ایموجی تهیه کردند، محصول دیگری به بازار تزریق می شود که نمی توان حدس زد آن محصول چه خواهد بود.»
شاید در گذشته واژه مد تنها برای لباس و نوع پوشش و ابزار و وسایل آشپزخانه گفته می‌شد، اکنون دو یا سه‌سالی می‌شود که مد با معانی پوچ خود به اسباب‌بازی نیز رسوخ کرده است. وقتی بزرگ‌ترها بیش‌تر از بچه‌ها به سرگرمی نیاز دارند، طبیعی است که یک وسیله بازی بیش‌ از انتظار یک جامعه را دچارخود کند.
حدود سه یا چهارسال پیش بود که وسیله‌ای متشکل از دو توپ پلاستیکی و یک طناب بین آن‌ها به بازار آمد که با برخورد توپ‌ها به همدیگر صدایی نه چندان جذاب تولید می شد. این وسیله خیلی زود و بیش از آنکه کسی فکرش را بکند به یک چالش ملی تبدیل شد و خرید آن برای هر خانواده‌ای وظیفه.

تولیدکنندگان خارجی از خلا اسباب بازی مناسب در بازار ما استفاده می کنند
رفعیت هریزچی، کارشناس حوزه کودک و نوجوان می گوید که در داخل ایران هم اسباب بازی به میزان قابل توجهی تولید می شود اما به دلیل اینکه جنبه سرگرمی و تفریحی آن ها کمتر است، مورد توجه جامعه قرار نمی گیرد.
مربی‌مسئول کانون پرورش فکری مرکز 2 تبریز در گفتگو با خبرنگار مهر یادآوری می کند: «ما خودمان اسباب بازی‌های بومی زیادی شبیه به این بازی‌ها داریم مثل فرفره اما اکنون بچه‌ها نه‌تها بلد نیستند فرفره بسازند، بلکه آن را نمی‌شناسند. باید اسباب‌بازی‌های مشابهی جایگزین کنیم و وقتی نمی‌کنیم طبیعی است خارجی‌ها از فرصت و خلا استفاده می‌کنند.»
هریزچی می گوید: «به نوعی می‌توان گفت که بازار ما خالی است و چینی‌ها نیز به واسطه اینکه به درستی بازاریابی می‌کنند و نیازسنجی صحیحی دارند همه‌ساله حدود اوایل تابستان یک‌سری اسباب‌بازی‌های به دردنخور را در ایران همه‌گیر می‌کنند.»

ایموجی ها حالا در بیش تر شهرهای ایران از جمله تبریز جزو محصولات پرفروش هستند؛ به طوری که گاه دیده می شود در داشبورد خودروها بیش از دو یا سه ایموجی نصب شده است.
اگرچه هر ایموجی یا شکلک قیمت ناچیزی دارد اما فروش انبوه آن در بازار یک کشور سود هنگفتی عاید تولیدکنندگان می کند. سوال مهم این است که با این همه تقاضا چرا تولیدکنندگان داخلی آستین هایشان را برای تولید محصولاتی که با فرهنگ خودمان هم هم خوانی دارد بالا نمی زنند؟