بزرگنمايي:

پیام آذری - رونق صادرات ابتدایی‌ترین و البته مهمترین ابزار برای رونق اقتصادی صنایع تولیدی است؛ صادرات موفق برای حضور در بازار کشورهای هدف کمک کرده و می‌تواند در تسهیل روابط و رشد مبادلات تجاری نقش آفرین باشد.
به گزارش ایسنا، منطقه آذربایجان شرقی، باتوجه به افزایش نرخ ارز، انتظار می‌رفت صادرات با صرفه شده باشد، اما بسیاری از صادرکنندگان از شرایط موجود گلایه کرده و مدعی هستند که تعهد پیمان سپاری ارزی سد راه صادرات شده و انگیزه را از صادرکنندگان گرفته است و از سویی نیز تاکید بانک مرکزی بر لزوم حفظ درصدهای اعلام شده برای بازگشت ارز، مسائلی است که که هنوز صادرکنندگان با آن مشکل دارند.
بسیاری از صادرکنندگان بر این باور هستند که بانک مرکزی با تغییر در برخی از دستورالعمل‌ها امکان فعالیت کامل را به صادرکنندگان بدهد در این صورت می‌توان انتظار داشت که توان کشور در صادرات غیرنفتی افزایش پیدا کند. 
آمار چهار ماهه صادرات آذربایجان شرقی حاکی از آن است که در ماه‌های سال 98 رشد صادرات مثبت بوده و با افزایش 83 درصدی همراه است که این آمار بسیار چشمگیر و در طول چند سال اخیر بی‌سابقه است. 
بررسی وضعیت صادرات بدون احتساب میعانات گازی در چهار ماهه نخست سال 98 نشان می‌دهد که در اکثر ماه‌های سال 97 رشد صادرات مثبت بوده و از ابتدای سال جاری این روند نیز تداوم داشته و کفه ترازو به نفع صادرات سنگین شده است؛ براساس آمار گمرکات آذربایجان شرقی میزان صادرات در سه ماهه نخست سال 98، بیش از 842 هزار تن کالا به ارزش 974 میلیون دلار بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از لحاظ ارزش دلاری 83 درصد و از حیث وزنی 18 درصد افزایش داشته است.
همچنین بررسی واردات بدون احتساب میعانات گازی نشان می‌دهدکه در چهارماهه سال 98، کفه واردات آذربایجان شرقی نیز سنگین تر شده است؛ به طوری‌که نسبت به مدت مشابه سال 97 از لحاظ وزنی 67 درصد و از حیث ارزش دلاری 48 درصد افزایش داشته و در این مدت میزان کالای وارده به گمرکات استان 167 هزار تن به ارزش بیش از 387 میلیون دلار بوده است.
روند ماهانه صادرات و واردات کالا
روند ماهانه واردات کالا نشان می‌دهد که در فروردین ماه سالجاری نسبت به سال 97، میزان واردات چندان تغییری نکرده است اما از ابتدای اردیبهشت ماه روند معکوس شده بود و افزایش 55 درصدی را در پی داشت؛ در خراد ماه دوباره نزولی شده اما در تیرماه ارزش واردات با افزایش 68 درصدی نسبت به تیرماه سال 97 همراه بوده است.
بیشترین ارزش صادرات در چهار ماهه سال 98 مربوط به تیرماه این سال بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از لحاظ ارزش دلاری 93 درصد افزایش داشته است و پایین‌ترین ارزش صادرات نیز در این مدت مربوط به اردیبهشت ماه است که در مقایسه با ماه مشابه سال قبل حدود 77 درصد افزایش را نشان می‌دهد.
همچنین بیشترین ارزش واردات در چهار ماهه سال جاری مربوط به تیرماه است که در مقایسه با ماه مشابه سال 97 در حدود 68 درصد افزایش داشته و پایین‌ترین ارزش واردات در این مدت نیز مربوط به فروردین ماه بوده که نسبت به ماه مشابه سال قبل دو درصد افزایش یافته است و پس از فرودین ماه کمترین میزان واردات مربوط به خرداد ماه می‌باشد که با افزایش 48 درصدی همراه است.
رونق صادرات به ترکیه در کنار صادرات به 83 کشور
صادرات کالایی آذربایجان شرقی در چهار ماهه سال جاری به بیش از 83 کشور از جمله ترکیه، عراق، ارمنستان، گرجستان، آذربایجان، چین، افغانستان، ایتالیا، بلغارستان و پاکستان انجام گرفته است.
کشور ترکیه با بیشترین سهم از کل صادرات چهارماهه به ارزش بیش از 229 میلیون دلار در صدر مقاصد صادراتی استان قرار گرفته است.
پس از ترکیه کشورهای عراق، ارمنستان، گرجستان، آذربایجان، چین، افغانستان، ایتالیا، بلغارستان و پاکستان به ترتیب به ارزش بیش از 212 میلیون دلار، 76 میلیون دلار، 70 میلیون دلار، 56 میلیون دلار، 47 میلیون دلار، 29 میلیون دلار، 14 میلیون دلار، 12 و 11 میلیون دلار در جایگاه‌های بعدی قرار گرفته است.
کالاهای وارداتی آذربایجان شرقی نیز در این مدت از 51 کشور مختلف دنیا از جمله ترکیه، امارات، آلمان، چین، گرجستان، ایتالیا، ژاپن، جمهوری کره، فدراسیون روسیه و اتریش از طریق گمرکات استان بوده است که کشور ترکیه به ارزش بیش از 229 میلیون دلاری در صدر مبادی وارداتی استان قرار گرفته است.
تعدد بخشنامه‌های ارزی منجر به ایجاد مشکلات در حوزه صادرات شده است
ناظر گمرکات آذربایجان شرقی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه افزایش 83 درصدی صادرات غیرنفتی از گمرکات استان بی سابقه است، می‌گوید: ایجاد و توسعه دفاتر گمرکی در جوارهای تولیدی مرتبط مانند فولاد و مصنوعات فولادی در بناب و افزایش چشمگیر صادرات قیر، مس و مصنوعات آن آهن و مصنوعات فولادی، شیشه و مواد پتروشیمی از گمرکات استان از جمله عوامل موثر در افزایش آمار صادرات استان است.
لیلی اورنگی با اشاره به اهمیت صادرات غیرنفتی و نقش آن در رشد و توسعه اقتصادی کشور، می‌افزاید: به واسطه تامین ارز به ویژه در شرایط تحریم‌ارزی و شرایط فعلی حاکم بر اقتصاد کشور، صادرات غیرنفتی اهمیت و نقش حیاتی در پویایی اقتصاد کشور دارد.
وی با اشاره به موانع و مشکلات صادرات استان و دغدغه صادرکنندگان، ادامه می‌دهد: عمده مشکلات در خصوص ابهامات و تعدد بخش نامه‌های ارزی که موجب سردرگمی در بازار ارز شده است؛ از سوی دیگر تعدد بخش نامه‌های صادره و مراجع تصمیم گیری در تجارت خارجی کشور از عمده مشکلات فعالین اقتصادی حوزه تجارت خارجی است.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر این‌که حال که صادرات با صرفه شده است، آیا صادرکنندگان از این شرایط راضی هستند؟، می‌گوید: در صورتی‌که سمت و سوی صادرات از صدور مواد اولیه به کالاهای واسطه‌ای و محصولات نهایی با ارزش افزوده بالا سوق پیدا کند منجر به اشتغال و رونق تولید شده و به تبع آن باعث رشد شاخص‌های اقتصادی در کشور خواهد شد.
تحریم‌ها منجر به رونق صادرات شده است
ناظر گمرکات آذربایجان شرقی خاطرنشان می‌کند: تحریم‌ها نه تنها روی صادرات تاثیر منفی نداشته بلکه منجر به رونق صادرات به خصوص موجب رونق اقتصادی صنایع تولیدی استان شده است.
افزایش 83 درصدی صادرات غیرنفتی استان آماری واقعی نیست
رئیس کمسیون صنعت و معدن اتاق بازرگانی تبریز در گفت‌وگو با ایسنا، در رابطه با افزایش 83 درصدی صادرات استان، متذکر می‌شود: به نظر می‌رسد این آمار واقعی نبوده و براساس قیمت‌های پایانه گمرکی است؛ چراکه با ابلاغ سیاست‌های جدید در سال جاری از سوی بانک مرکزی صادرات ما باید نزولی باشد؛ البته در صورتی‌که پیمان سپاری ارزی متوقف شود صادرات غیرنفتی ایران سه برابر افزایش خواهد یافت.
وی ادامه می‌دهد: از سال گذشته تاکنون به دلیل اتفاقات و سیاست‌های ارزی و احیای تعهد ارزی مجددا در صادرات با سیاست‌های ارزی جدید کارت‌های یکبار مصرف ورود پیدا کرده‌اند و توانستند از شرایط تعهد ارزی که دغدغه صادرکنندگان بود به نفع خود استفاده کنند. به عنوان مثال در سال 97 افرادی که اصلا هیچ گونه کالایی را صادر نکرده است برای اینکه از فشارهای پیمان سپاری ارزی خارج شود با استفاده از این کارت‌ها در سال جاری 30 نوع کالا صادر کرده است.
مسعود بنابیان با بیان این‌که پیمان سپاری ارزی سدی محکم برای صادرکنندگان محسوب می‌شود، اضافه می‌کند: صادرکنندگان مواد اولیه خود را در کف بازار با ارز 12 هزار تومانی تامین کرده و در سامانه نیما با دلار هشت هزار تومانی صادر می‌کنند؛ از این رو برای صادرکنندگان توجیه اقتصادی نداشته و به نفع واردکنندگان است.
وی بیان می‌کند: علی‌رغم این‌که دو نرخی شدن دلار باعث کاهش ارزش پول ملی شده و از سویی نیز سه برابر شدن سرمایه در گردش واحد تولیدی را به دنبال داشت؛ اما هدف اصلی از افزایش نرخ دلار با صرفه شدن صادرات بود اما بانک مرکزی با ابلاغ سیاست‌های جدید و تعهد پیمان سپاری ارزی این فرصت را از صادرکنندگان گرفته و اکنون صادرکنندگان با مشکلاتی دست و پنجه نرم می‌کنند.
این صادرکننده با بیان این‌که دولت باید بخش خصوصی را پیمان سپاری ارزی معاف کند، می‌افزاید: براساس سیاست‎‌های جدید، میزان بازگشت ارز پتروشیمی‌ها به چرخه اقتصادی در سال 98 شامل حداقل 60 درصد در سامانه نیما، حداکثر 10 درصد اسکناس و بقیه واردات در مقابل صادرات خود تعیین شده است.
وی ادامه‌ می‌دهد: سایر صادرکنندگان نیز باید حداقل 50 درصد ارز خود را در سامانه نیما عرضه کنند و حداکثر تا 20 درصد به صورت اسکناس و بقیه واردات در مقابل صادرات خود یا سایر اشخاص نسبت به برگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی اقدام کنند؛ این درحالیست که عملا عرضه اسکانس غیرممکن بوده و پولشویی محسوب می‌شود.
بنابیان در خصوص آخرین وضعیت صادرات استان، اظهار می‌کند: تمامی محصولات استان ما صادر می‌شود؛ به طوری‌که سهم صادرات غیرنفتی استان حدود دو میلیارد دلار است، البته نباید از تلاش‌های بخش خصوصی در این زمینه چشم پوشی کرد.
وی با اشاره به سایر مشکلات صادرکنندگان، می‌گوید: برخی از صادرکنندگان ما پول حاصل از صادراتشان را به شکل ریالی باز می‌گردانند و برخی دیگر درگیر عبور از تحریم‌ها هستند؛ از سویی نیز بانک مرکزی طی یک سال اخیر 73 مورد بخش نامه در حوزه صادرات ابلاغ کرده و شاهدیم که صادرات برخی کالاها در روز آزاد شده و شب ممنوع می‌شود؛ بنابراین در این شرایط انگیزه‌ای برای صادرکنندگان باقی نمی ماند بر این اساس لازم است یک همکاری مشترک میان دولت و بخش خصوصی شکل گیرد.
گزارش از آیتک اسماعیل‌زاده
انتهای پیام