بزرگنمايي:

پیام آذری - استان ها - صنایع دستی به عنوان هنری دیرینه در ایران که تنوع بالایی نیز دارد، یکی از مزیت های کشور در تجارت جهانی است که می تواند جایگزین مناسبی برای نفت و کسب درآمد پایدار محسوب شود و یافتن بازارهای جدید برای این محصولات به همراه کیفیت بخشی به آنها در شرایط موجود منافع بسیاری را نصیب کشور خواهد کرد.

به واسطه اهمیت صنایع دستی دهم ماه ژوئن مصادف با تشکیل شورای جهانی صنایع دستی به عنوان روز صنایع دستی گرامی داشته می‌شود و در ایران نیز همه ساله بیستم خرداد به عنوان روز صنایع دستی شناخته می شود. برخی کارشناسان معتقدند که اقتصاد جهان در آینده ای نه چندان دور وابسته به هنر و صنایع دستی خواهد بود و این صنایع حجم قابل توجهی از تجارت جهانی را به خود اختصاص خواهد داد و بر این اساس ضرورت دارد هنرمندان صنایع دستی ایران به عنوان مهد اینگونه صنایع حضوری موثرتر در بازارهای جهانی داشته باشند.
دستان هنرمند ایرانی خالق صنعتی زیبا و دلفریب است که همواره با اقبال جهانی مواجه بوده، این هنر علاوه بر درآمدزایی مطلوب برای کشور، یکی از اساسی ترین مسیرها برای معرفی فرهنگ اصیل ایرانی و اسلامی به کشورهای دیگر است و نشانه ای از سابقه دیرین تمدنی ایرانیان محسوب می شود و همین موضوع باعث شده تا ایران به عنوان سومین تولیدکننده صنایع دستی و سی و نهمین صادرکننده جهان مطرح شود که این خود نشان می دهد تا رسیدن به شرایط مطلوب در صادرات این نوع کالاها فاصله داریم و به ویژه در شرایط موجود باید تلاش بیشتری برای عرضه این گونه محصولات در بازارهای جهانی داشته باشیم.
حمایت از هنرمندان صنایع دستی کشور علاوه بر ایجاد مشاغل پایدار با صرف پایین ترین هزینه ها، می تواند بالاترین درآمد را به واسطه گران بودن این محصولات در بازارهای جهانی نصیب کشور کند. در این مسیر گسترس بازارهای جهانی و تقویت بازار داخلی برای این محصولات به عنوان اصلی ترین گام توسعه تجارت این کالاها به حساب می آید. صنایع دستی که به طور کامل زاییده فکر، هنر و توانمندی ایرانی است در حقیقت تامین کننده تاکید مقام معظم رهبری برای دستیابی به اقتصاد مقاومتی است که نجات بخش اقتصاد کشور خواهد بود و دولت نیز در جهت تحقق این اصل اساسی تلاش می کند.
بر اساس اعلام مسئولان، پرسودترین کالاهای صادراتی ایران شامل خشکبار، خرما، عسل، سنگ‌های تزیینی، مواد معدنی، صنایع دستی و محصولات شیمیایی است و در این بین صنایع دستی به عنوان محصولات صادراتی گرانبها جایگاه ویژه ای در صادرات غیرنفتی کشور داشته است. آمارهای اعلام شده حاکی از آن است که بیشترین میزان رشد در سبد صادرات کالاهای غیرنفتی کشور در کنار خشکبار، محصولات کشاوری و لبنی به صنایع‌دستی اختصاص دارد و از این جهت این صنایع می تواند به عنوان مزیتی بالا نقش ممتازی در تجارت ایران با کشورهای جهان ایفا کند.
رهایی از درآمدهای نفتی و اتکا به تجارت کالاهای دیگری به جز نفت به منظور کسب درآمد به ویژه در شرایطی که کشور با تحریم های یکجانبه و ظالمانه آمریکا مواجه است، همواره یکی از اهداف مسئولان بوده است و گسترش تولید و صادرات صنایع دستی در مسیر دستیابی به این هدف نقش اساسی دارد اما تحقق این امر خود نیازمند فراهم آوردن برخی لوازم است که رایزنی با تجار بین المللی برای یافتن بازارهای جدید در این خصوص را می توان یکی از راهکارهای اساسی دانست.
ایجاد مراکز عرضه صنایع دستی، تنوع و کیفیت بخشی به محصولات، حضور موثر و فعال در نمایشگاه های جهانی و عرضه محصولاتی ممتاز، ایجاد مراکز دائمی عرضه صنایع دستی ایران در کشورهای مختلف و برندسازی در این عرصه از دیگر اقداماتی است که می توان برای توسعه تجارت هنر ایران از آن بهره برد. بیشترین میزان رشد در سبد صادرات کالاهای غیرنفتی کشور هم اکنون نیز به صنایع‌دستی اختصاص دارد که این خود نشان می دهد جایگاه تجارت هنر ایرانی به درستی شناخته شده است و کافی است موانع احتمالی در مسیر توسعه صادرات برطرف شود تا کشور با منبع درآمدی پایدار آن را جایگزین صادرات نفت کند.
دولت های یازدهم و دوازدهم توانسته در سال های اخیر تلاش موفقی را برای توسعه و ترویج و صادرات صنایع‌دستی ایجاد کند که این تلاش ها باعث شد تا صادرات صنایع‌ دستی با رشد بیش از 100 درصدی نسبت به گذشته مواجه شود. علی اصغر مونسان رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دوشنبه شب در گفت و گویی میزان صادرات صنایع دستی از ایران طی سال گذشته را 600 میلیون دلار اعلام و گفت که درصدد هستیم در آینده نزدیک این رقم را به 2 میلیارد دلار برسانیم که این نشان می دهد صنایع دستی کشور ظرفیت های بسیار بالاتری برای حضور در بازارهای جهانی دارد.
معاون رئیس‌جمهوری همچنین گفت: صادرات صنایع دستی در سال گذشته از مبادی رسمی کشور، 289 میلیون دلار بوده است و 300 میلیون دلار نیز صادرات چمدانی داشتیم با این‌حال به‌دنبال صادرات 2میلیارد دلاری صنایع‌دستی هستیم. در حوزه صنایع‌دستی با اعتباری بین 50 تا 70 میلیون تومان می‌توان برای یک نفر شغل ایجاد کرد اما این رقم در سایر بخش‌های مختلف ازجمله حوزه صنعت بیش از 500 میلیون تومان برای هر نفر است.
اکنون صنایع دستی ایران به ویژه از اصفهان، شیراز، تبریز، همدان، کرمان، یزد و بسیاری از دیگر شهرهای کشور آوازه جهانی دارد، صنایع دستی ایران به دلیل بهره بردن از مواد اولیه متنوع از کیفیت های بالایی برخوردار است. صنایع دستی ایران همچنین به دلیل تنوع اقوام و اقلیم، با گستردگی بسیاری مواجه است که زمینه ساز حضور موثرتر آن در بازارهای جهانی است. صنایعی نظیر میناکاری، خاتم کاری، قلمزنی، فیروزه کوبی، قلمکاری، کاشی کاری از هنرهای دیرینه ایرانیان است که چشم نوازی آن در سراسر گیتی گسترده شده و علاقمندان بسیاری را شیفته این هنر دستان ایرانی کرده است.
سفال گری، نمدمالی، گلیم بافی، کپوبافی، حصیربافی، سنگ تراشی، فیروزه تراشی، بلوچی دوزی، معرق و گیوه بافی از دیگر هنرهایی است که مشتاقان بسیاری در جهان دارد و در صورت معرفی بیشتر آن قابلیت دستیابی به بازارهای جدید جهانی را نیز دارد. علاوه بر کسب بازارهای جهانی باید بازارهای داخلی این صنایع را نیز رونق داد. یکی از دغدغه‌های اصلی امروز هنرمندان صنایع‌دستی فروش آثارشان است، از سویی گرانی برخی از صنایع دستی در داخل باعث شده تا تعداد کمتری از هموطنان بتوانند در منازل خود از این هنر اصیل و ریشه دار ایرانی بهره مند شوند با اینکه اشتیاق بسیاری برای تهیه آن دارند.