بزرگنمايي:

پیام آذری - اعضای هیات انتخاب جشنواره «سینماحقیقت» 20 مستند نیمه‌بلند (40 تا 70 دقیقه) را برای نمایش در این بخش انتخاب کردند. در این مقاله مستندهای حاضر در این جشنواره را مرور می نماییم
پوستر جشنواره حقیقت
تلاش یک برادر برای ترک اعتیاد هفت برادری که معتاد شده‌اند، کشتی‌ که سالهاست به اعماق دریا فرورفته و زلزله اخیر کرمانشاه تا بررسی آیین زار و چند مستند محیط زیستی و تاریخی از جمله مستندهای نیمه بلند حاضر در جشنواره‌ی سینما حقیقت پیش رو هستند. اعضای هیات انتخاب جشنواره «سینماحقیقت» متشکل از عباس امینی، مریم سپهری، سیدوحید حسینی بودند که 20 مستند نیمه‌بلند (40 تا 70 دقیقه) را برای نمایش در این بخش انتخاب کردند.
در ادامه مروری داریم بر مستندهای حاضر در این بخش:
آسک (مهدی زمانپور کیاسری)
این مستند روایتگر داستان زندگی پیرمرد جنوبی٨٠ ساله است که خداوند نیروی تعبیر خواب به وی داده است؛ در واقع پیرمرد به کوه می‌رود و با لمس و چشیدن طعم سنگ‌ها، سنگ موردنیاز خود را پیدا و آن‌ها را استخراج می‌کند، سپس با ابزار ابتدایی مانند اره دستی و تیشه، ظروف جنوبی مثل سنگ نان‌پزی و هاون درست و با فروختن آن‌ها امرار معاش می‌کند.

مستند آسک
آنجا که باد می‌وزد (مینا مشهدی‌مهدی)
این فیلم روایت سرگذشت مردمانی است که ناگزیر به مهاجرت شده‌اند. در خلاصه موضوع مستند «آنجا که باد می‌وزد» آمده است: «از بمبئی تا بمبئی، روایت‌های ناخوانده‌ای که خوانده شد؛ روستایی آباد و پُر رونق که خشکسالی، متروکه‌اش کرد و سرگذشت مردمانی که ناگزیر مهاجر شدند. این فیلم بازخوانی این حکایت است از عکس‌ها و نامه‌ها و یادهای به جا مانده...» ساخت این مستند ٤٥ دقیقه‌ای، حدود دو سال به طول انجامیده است.

مستند آنجا که باد می‌وزد
عوامل تولید مستند «آنجا که باد می‌وزد» عبارتند از: کارگردان و تهیه‌کننده: مینا مشهدی‌مهدی، پژوهشگران: مینا مشهدی‌مهدی و حسن نقاشی، تصویربردار و تدوین‌گر: حسن نقاشی، صدابردار: محسن عسگری‌زاده، گویندگان متن: هادی اسفندیاری و مینا مشهدی‌مهدی، مدیر تولید: کامران فرضی، عکاس: محمدحسین صالحی، تهیه شده در: مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی
باد (حمید جعفری)
این فیلم مستندی است که گفته‌ می‌شود آیین زار را با تمام مقدمات، موخرات و پیرامون آن نشان می‌دهد. مستند «باد» با تمرکز بر یک بابازار در منطقه میناب می‌گذرد. آیین زار در جنوب ایران از غربی‌ترین تا شرقی‌ترین نقطه با ساختاری یکسان در کلیت برگزار می‌شود، اما در جزئیات تفاوت‌های بسیار زیادی دارد که از مراحل مقدماتی تا آوازها، ذکرها و موسیقی را شامل می‌شود.

مستند باد
عوامل تولید مستند «باد» عبارتند از: پژوهشگر، کارگردان و تهیه‌کننده: حمید جعفری، فیلمبردار: ارسطو مداحی‌گیوی، صدابردار: علیرضا دریادل، صداگذار: حسن شبانکاره، تدوینگر: فرید دغاغله، دستیار کارگردان: آوا واحدی‌نوایی
بازگشت به خانه (سمیه اشتری)
در خلاصه موضوع مستند 45 دقیقه‌ای «بازگشت به خانه» آمده است: «این فیلم در مورد دختری است که احساس تنهایی می‌کند و برای حل این مشکل به سراغ گذشته خود می‌رود و مسائلی را در مورد خود کشف می‌کند...»

مستند بازگشت به خانه
نویسنده، کارگردان، گوینده و تهیه‌کننده این فیلم سمیه اشتری است؛ حسین احمدیان (فیلمبردار) و علی نیازمند (تدوینگر) از همکاران این فیلمساز در این پروژه‌ی مستند هستند.
بزک (شیوا سنجری)
«بزک» به کارگردانی شیوا سنجری از دیگر آثاری است که در بخش مستندهای نیمه بلند این دوره جشنواره حضور دارد.

مستند بزک
گفتنی است که در بخش مسابقه ملی دوازدهمین دوره‌ی این جشنواره، 20 فیلم توسط مستندسازان زن کارگردانی شده‌اند که نسبت به دوره‌های قبل، آمار قابل‌توجهی است و اطلاعات جزیی‌تر از این مستند در اختیار ایسنا قرار نگرفته است.
تخت‌سلیمان (پژمان مظاهری‌پور)
این اثر به بررسی تاریخ مطالعات باستان شناسی محوطه تخت سلیمان می‌پردازد و ما در آن شناسنامه‌ای از تاریخ شناسایی این محوطه از زمانی که باستان شناسان روی آن کار کرده‌اند، ارائه می‌دهد.
خور بر کرانه کویر نمک (مهدی باقری)
«خور بر کرانه کویر نمک » است منطقه‌ای در شمالی‌ترین بخش اصفهان ، نزدیک به جندق و سمنان که از لحاظ تاریخی از اهمیت بسیاری برخوردار است. «خور» زادگاه یغما جندقی از شعرای غزل‌سرای سده سیزدهم ایران در عهد محمدشاه قاجار خطه‌ای شاعر خیز است که بیشتر مردمانش شاعر هستند، فیلم بر مبنای شکل‌گیری این منطقه و روحیه شاعرانه مردمانش بنا شده است.
ده برادر (محسن علیدادی)
این مستند، روایتی است از زندگی ده برادر از یک خانواده که با مشکل اعتیاد دست و پنجه نرم می‌کنند و هفت نفر از این برادران معتاد هستند و سعی شده تا دلایل اجتماعی و خانوادگی این افراد به تصویر کشیده شود.

مستند ده برادر
داستان مستند، تلاش دلسوزانه مردی را به تصویر می‌کشد که برای نجات برادران خود به هر در می‌زند؛ از تلاش برای ترک دادن هر کدام از برادرانش تا رفت‌ و آمد به دادگاه برای آزادی آنان. او تلاش می‌کند تا همه‌ را در شب عید کنار هم جمع کند اما دیگر برادران با او همکاری نمی‌کنند و همان رویه قبلی‌شان را ادامه می‌دهند.هم‌چنین این مستند تلاش دارد تا دلایل اجتماعی و خانوادگی کشیده شدن این افراد به اعتیاد را به تصویر کشیده بکشد.
رافائل (رشاد بالف)
مستند « رافائل » مروری دارد بر سرنوشت کشتی غرق شده رافائل که اکنون عنوان بزرگترین زیستگاه مصنوعی خلیج فارس را به‌همراه داشته و صدها نوع ماهی ،مرجان،صدف و جانور دریایی را در خود جای داده است .

مستند رافائل
کشتی رافائل 300 متر طول با 9 طبقه و امکان پذیرش 1800 مسافر 6 استخر شنا، سالن آمفی تئاتر 500 نفره و حاوی آثار نقاشی نقاش بزرگ ایتالیایی «رافائل» و از بی نظیرترین کشتی‌های گردشگری جهان به شمار می‌رفت. رشاد بالِف که در حوزه‌ی محیط زیست نیز فعال است، معتقد است رافائل استراحتگاه ماهیان مهاجری است که به دلیل شیوه‌های غیرعلمی صید در معرض خطر قرار گرفته‌اند.
روزهای خوب گمشده تقویم (حجت طاهری)
مستند «روزهای خوب گمشده تقویم» درباره شخصیتی به نام کیسان و دیگر اهالی روستای عشایری توگَبری است. کیسان رئیس شورای روستا است و این مستند پیرامون او می‌چرخد. داستان از این قرار است که علاوه بر مشکلاتی که تمام روستاییان با آن مواجه هستند، کیسان بار توقعات آنان را نیز باید به دوش بکشد چرا که رئیس شورای روستا است و اهالی آن انتظارات متعددی از او می‌خواهند. خشکسالی‌های پیاپی و مشکلات باعث شده است که او به فکر ترک روستا و مهاجرت به شهر بیفتد.

مستند روزهای خوب گمشده تقویم
عوامل ساخت مستند «روزهای گمشده تقویم» عبارتند از: کارگردان و تدوین حجت طاهری، تصویربردار حجت طاهری و عبدالخالق طاهری، صدابردار، آرش عسکری، دستیار کارگردان احسان پارسا، مدیر تولید،عباس جهانبخشی، طراح پوستر میدیا واثقی و تهیه‌کننده عبدالخالق طاهری و حجت طاهری.
زمان (ماریا ماوتی)
مستند «زمان» به کارگردانی ماریا ماوتی با موضوع مهاجرت ساخته شده است.در خلاصه موضوع این مستند 46 دقیقه‌ای آمده است: «چی باعث شد قید کشورتو بزنی؟ - بخاطر آینده‌ی بچه‌هام، آینده‌ی اونها رو روشن کردم -خب الان بچه‌هات کجان؟»
عوامل تولید مستند «زمان» عبارتند از: پژوهشگر و کارگردان: ماریا ماوتی، تهیه‌کننده: مهدی مطهر، تصویربردار فصل اول: محمد حدادی، تصویربردار فصل دوم: مسلم تهرانی، صدابردار: بهرام هدایت، تدوین: اسماعیل منصف، صداگذار: حسین قورچیان، موسیقی: امیر بکان، تهیه شده در: خانه مستند انقلاب اسلامی
سیاه‌زخم [جوکر] (سجاد ایمانی)
موضوع این مستند اجتماعی انواع صحنه سازی با تصادف برای گرفتن دیه از شرکت‌های بیمه است و رضا شریفی تهیه‌کنندگی این اثر را برعهده داشته است.
فریاد رو به باد (سیاوش جمالی، عطا مهراد)
«فریاد رو به باد» عنوان فیلم مستندی به تهیه‌کنندگی و کارگردانی «عطا مهراد» و «سیاوش جمالی» است.تولید این فیلم 4 سال طول کشیده است. در خلاصه مستند 66 دقیقه‌ای «فریاد رو به باد» آمده است: «این فیلم روایت چهار سال از دوران بلوغ دانش‌آموز نوجوان ساکن دروازه غار است که قصد دارد با هدف تغییر وضعیت زندگی و جامعه‌ی پیرامون خود خواننده شود. او در این مسیر با مشکلات زیادی از جمله مخالفت والدین، مشکلات مالی و نداشتن حمایت اطرافیان روبه‌رو می‌شود...»

مستند فریاد رو به باد
عطا مهراد و سیاوش جمالی در کنار تهیه و کارگردانی این اثر مستند، تدوینگر فیلم هم بوده‌اند. ضمن اینکه به ترتیب فیلمبرداری و صدابرداری این پروژه را نیز برعهده داشته‌اند. از دیگر عوامل «فریاد رو به باد» می‌توان به حسن مهدوی (صداگذار)، افشین عزیزی (آهنگساز) و مسعود شکرنیا (عکاس) اشاره کرد.
فقدان (فاطمه ذوالفقاری)
«فقدان» عنوان فیلم مستندی به کارگردانی «فاطمه ذوالفقاری» است که با نگاهی متفاوت به زلزله استان کرمانشاه تهیه شده است.در خلاصه موضوع این فیلم مستند 52 دقیقه‌ای آمده است: «تعدادی از افراد یک خانواده که از زلزله سرپل ذهاب جان سالم به در برده‌اند، در زیر ویرانه‌های خانه به دنبال خاطرات خود می‌گردند...»عوامل تولید مستند «فقدان» عبارتند از: پژوهشگر و کارگردان: فاطمه ذوالفقاری، تصویربرداران: فاطمه ذوالفقاری و نگین احمدی، صدابردار: امید یاری، صداگذار: محمدعلی رفیع، تدوین: ارسلان امیری، مدیر تولید: فریبا رضایی، عکاس: حسنا رضایی، تهیه‌کننده: مهدی مطهر، تهیه شده در: خانه مستند.
قارشلق (رضا غلامی‌مطلق)
«قارشلق» به کارگردانی رضا غلامی‌مطلق، درباره‌ی جوانی است که در کودکی قربانی رسمی غلط شده است.مستند «قارشلق» به مدت زمان 52 دقیقه، در سال 1396 تولید شده و پیش از این در جشنواره‌ «پیامی به بشریت» روسیه روی پرده رفته است. در خلاصه موضوع این مستند آمده است: علیرضا جوانی 36 ساله است که در کودکی قربانی رسمی غلط شده است...رضا غلامی‌مطلق این مستند را تک‌نفره ساخته و تمامی امور مربوط به فیلم شامل کارگردانی، تصویربرداری، تدوین و تهیه‌کنندگی را برعهده داشته است.
مسافر فوکوشیما (معصومه نورمحمدی)
آخرین روزهای سال 2011، تلخ ترین زمستان ژاپنی‌ها بود. وقتی سهمگین ترین زلزله‌های شرق ژاپن، امواج اقیانوس آرام را به ساحل راند، سونامی راهی سواحل شد و بسیاری از شهرهای ژاپن را ویران کرد. سونامی آمد و رفت، اما آنچه بر جای ماند میراث شوم سونامی، «رادیواکتیو» بود. زلزله و سونامی باعث بروز 2 انفجار در نیروگاه هسته‌ای «فوکوشیما» شد .فاجعۀ نشت رادیواکتیو، فوکوشیما را در مقام اول فجایع اتمی جهان قرار داد. حادثه‌ای که ژاپن را وارد مرحلۀ جدیدی از بحران کرد. خطری که تا به امروز نیز ادامه دارد. این موضوع اصلی فیلم «مسافر فوکوشیما» است.

مستند مسافر فوکوشیما
افشین والی نژاد (خبرنگار سابق آژانس خبری آسوشیتدپرس در ایران) روای «مسافر فوکوشیما» است. او که حدود دو دهه است در ژاپن اقامت دارد، سالها خبرنگار بحران بوده است. والی نژاد دولت ژاپن را متهم به مخفی کاری در برابر سیاست‌های اتمی این کشور می‌کند. او اعتقاد دارد، مسئله‌ی آلودگی هسته‌ای فوکوشیما، یک بحران ادامه دار است...
عوامل تولید مستند «مسافر فوکوشیما» عبارتند از: پژوهشگر، کارگردان و تهیه‌کننده: معصومه نورمحمدی، راوی: افشین والی نژاد، فیلمبرداران: رضا محمدی و افشین والی‌نژاد، تدوین: مجید عاشقی، موسیقی: هوتن پورزکی، طراحی و ترکیب صدا: رامین ابوالصدق، صدابردار: محمد رضایی، نویسندگان متن: مجید عاشقی و افشین والی‌نژاد، طراح پوستر: علی باقری، مجری طرح: احمد شبیری، مدیر تولید: نسرین نورمحمدی، دستیار کارگردان: پریا علی‌اکبر، اصلاح رنگ دیجیتال: شرکت پیشگامان سینمای آریا.
میدان جوانان سابق (مینا اکبری)
مینا اکبری یکی از روزنامه‌نگاران باسابقه‌ی سینمایی کشور است. روایت فیلمش مربوط به یک عکس است که درباره‌ی آن نوشته است:« ما روزنامه‌نگاران روزنامه جامعه در سال 1376 عکسی در میدان جوانان برای ویژه‌نامه‌ی نوروزی گرفته‌ایم. در این عکس من به همراه 71 نفر دیگر حضور داریم. حالا پس از گذشت 20 سال، حدود 6 نفر از روزنامه‌نگاران آن عکس، روزنامه‌نگار باقی مانده‌اند!» مینا اکبری فارغ‌التحصیل رشته روزنامه‌نگاری است و در سال‌های 1381 و 1382 به عنوان بهترین روزنامه‌نگار در حوزه‌ی گزارش و مصاحبه معرفی شده است.

میدان جوانان سابق
عوامل تولید مستند 68 دقیقه‌ای «میدان جوانان» به این شرح هستند: پژوهشگر، نویسنده، گوینده و کارگردان: مینا اکبری، فیلمبردار: محمدرضا جهان‌پناه، صدابردار: حسن شبانکاره، صداگذار: انسیه ملکی، تدوینگران: سپیده ابطحی با همکاری آرش زاهدی اصل، آهنگساز: علی صمدپور، مدیر تولید و دستیار کارگردان: عبدالرضا نیک‌پور، عکاس: دانیال شایگان، سرمایه گذار: مینا اکبری، تهیه‌کننده: احسان رسول‌اف
نجات (امیرحسین نوروزی)
امیرحسین نوروزی کارگردان مستند «پل»، این بار با مستند «نجات» به جشنواره حقیقت آمده است. این فیلم، نقش فراتری از جنگ گروهی را که او در مستند «پل» به آنها پرداخته بود را در مناطق عملیاتی و جنگی موصل نشان می‌دهد.در خلاصه موضوع مستند «نجات» آمده است: «اما... در میون این هیاهو، فریاد کمک و درخواست نجات، نقش‌های دیگه‌ای برای آدم‌ها رقم می‌زد؛ نقش‌هایی فراتر از جنگیدن.»
عوامل تولید این فیلم مستند عبارتند از: نویسنده و کارگردان: امیرحسین نوروزی؛ فیلمبرداران: امیرحسین نوروزی، سیدمرتضی موسوی، مروان فاضل، شهید حمزه العبودی؛ تدوین: محدثه گلچین عارفی؛ صداگذار: نوید سالاری‌مقدم؛ تهیه‌کنندگان: مرتضی شعبانی و امیرحسین نوروزی
ورزا جنگ: داستان هومن و سفید (مهناز صبور)
مستند داستانی «ورزا جنگ: داستان هومن و سفید» که حمید یکتا تهیه‌کننده آن است، درباره یک سنت قدیمی در گیلان است که گاوهای نر (ورزا) قدرتمند را پس از فصل برداشت محصول وادار به جنگ با یکدیگر می‌کنند .در روزگاران قدیم این کار مثل کشتی گیله‌مردی، یکی رسوم مربوط به جشن برداشت محصول بود و کاربرد سرگرمی‌سازی داشت اما این روزها این رسم قدیمی حالت شغل پیدا کرده و برای عده‌ای محل کسب درآمد شده است.

ورزا جنگ: داستان هومن و سفید
عوامل مستند داستانی «ورزا جنگ» عبارتند از: کارگردان:مهناز صبور، طرح و تحقیق و پژوهش: حمید یکتا، تصویربرداران: مهدی آزادی، سرکیو مسگری، مختار نامدار، فرزاد فخرایی، مجتبی کوهکن، صدابرداران: شاهین پورداداشی - علیرضا کریم نژاد و امیر کوهکن، تدوین:مهناز صبور- محمد زارعی، دستیار تدوین:علی سهرابی، صدا گذار: مهرداد جلوخانی، اصلاح رنگ و نور: هوتن حق‌شناس، جلوه‌های ویژه: حسن نجفی منش، طراح لوگو و پوستر: بهراد جوانبخت، دستیار کارگردان: فرزاد فخرایی، تدارکات:عزیز صبور، عکاسان: محمد راد پرور- فرزاد فخرایی - مختار نامدار، روابط عمومی: گروه رسانه کاسیک، جانشین تهیه کننده: فرید صبور، تهیه کنندگان:حمید یکتا - مهناز صبور، مدیر تولید:حمید یکتا.
وَرس (جواد وطنی)
گارانتی 70 ساله پل ورسک به عنوان مهمترین و مرتفع‌ترین پل راه‌آهن سراسری ایران که نقش مهمی در تحولات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ایران در جنگ جهانی دوم داشت، به پایان رسیده است؛ اما پس از گذشت 81 سال همچنان قطارهای باری و مسافری از روی آن تردد می‌کنند! آیا این پل ضامن امنیت قطارها در زمان حال هست‌؟کریستف رضاعی موسیقی این مستند را ساخته و مجید برزگر گوینده متن آن بوده است.
عوامل تولید مستند «ورس» عبارتند از: پژوهشگر، نویسنده گفتار متن، کارگردان و تهیه‌کننده: جواد وطنی، تصویربرداران: پویا نجفی و جواد وطنی، صدابرداران: احمدرضا طاعی و منوچهر معصومی، صداگذار: حسن شبانکاره، تدوینگر: آرش زاهدی، گوینده متن: مجید برزگر، آهنگساز: کریستف رضاعی، مدیر تولید: محسن عزیزی، دستیار کارگردان: سارا اقبال، عکاس: مهدی منیری، تهیه شده در: روابط عمومی راه‌آهن.
بیشتر بدانید : فیلم های مستند جذاب سینمای ایران در سال‌های اخیر
بیشتر بدانید : بازیگر سرشناس هالیوود مستند قتل خاشقجی را می سازد + عکس
بیشتر بدانید : مستند زندگی بزرگ مرد تاریخ سینمای ایران ساخته شد
بیشتر بدانید : سه فیلم از ایران در لیست پنجاه فیلم مستند برتر تاریخ
منبع: isna.ir